[Karar]
Avrupa Birliğinin Yunanistan ile yaşadığı kriz artık sadece bir Yunanistan krizi olmaktan çıktı.
Sanırız bugüne kadar sürekli Yunanistan odaklı yaşanılan tartışmalar artık şekil değiştiriyor. Artık Yunanistan krizinin yanına bir euro kriz geliyor.
Veya borçlu olanın krizi yanında şimdi alacaklı düşünmeye başlıyor.
Bu gün yaşanan en önemli gelişme Avrupa Birliği liderler zirvesinin iptali oldu. Yunanistan'ın durumunun görüşülüp bir karara bağlanacağı Avrupa Birliği liderler zirvesinin iptal edildiği kamuoyuna duyuruldu.
Ama dün akşam bir karara varamadan dağılan maliye bakanları toplantısı bugün kaldığı yerden devam ediyor. Maliye Bakanları dünkü toplantıda Yunanistan'ın sunduğu paketi yeterli görmeyip reddetmişlerdi.
Bugün Maliye Bakanları toplantısına ek olarak akşam saatlerinde Euro Grup liderler toplantısı yapılıyor. AB liderleri toplanmıyor ama Euro Grup toplanıyor.
Artık AB değil Euro Grup liderleri toplanıyor
AB liderler ile Euro Grup liderleri arasında ki fark ne?
Avrupa'da iki grup var; birincisi geniş grup Avrupa Birliği liderleri. Bu grup 28 AB ülkesini içeriyor.İkinci Grup: EURO Grup ülkeleri; bu grup 19 ülkeden oluşuyor.
Bu akşam AB liderleri toplanmıyor ama 19 ülkeli EURO ülke liderleri toplanıyor. Bunun anlamı aslında çok derin. Artık AB liderleri toplanmıyor ve yerine Euro Grup ülke liderleri toplanıyor. Kısaca Yunanistan artık bir Avrupa Birliği krizi değil Euro Bölgesi krizine dönüşüyor. Tartışılan sorun Yunanistan'ın nasıl kurtarılacağı noktası yanında euronun da Yunanistan'dan nasıl kurtarılacağı noktasına geldi.
Yunanistan'a taviz yok
Yaşanılan gelişmelerle Yunanistan zor günlerden geçiyor. Yunanistan'ın durumuna karşı yapılan açıklamalarda ise Yunanistana taviz verilmediği görülüyor.
Geçtiğimiz günlerde Avrupa Merkez Bankası üyesi ve Estonya Merkez Bankası Başkanı Ardo Hansson, Yunanistan'ın Euro Bölgesi'nden çıkmaması için ülkeye bomboş beyaz bir çek vermenin yanlış olacağını savunmuştu
Yunanistan'a inanmıyoruz
Almanya’da Hristiyan Sosyal Birliği (CSU) üyesi Michael Fuchs'da, Yunanistan’ın şimdi önerdiği teklifleri 5 Haziran günü referandumunda reddettiğini belirterek, "Tekliflere inanmakta zorluk çekiyorum" demişti.
Yunanistan, Euro Grubu'nun kurtarma programı karşılığında istediği ayrıntılı reform ve tasarruf planını geçtiğimiz günlerde sundu.
Ancak Euro Bölgesi maliye bakanları 3 yıllık yeni bir kurtarma paketi için başvuran Yunanistan'ın reform taahhütlerini yetersiz buldu.
Yeni bir toplantı yapılacak
Euro Bölgesi maliye bakanları Brüksel'de 8 saati aşan toplantısı sonuçsuz kalırken bugünkü AB Zirvesi öncesinde yeni bir toplantı yapılyor.
Euro Grubu Başkanı ve Hollanda Maliye Bakanı Jeroen Dijsselbloem, toplantının ardından yaptığı kısa açıklamada "Yunanistan'ın teklifini derinlemesine konuştuk. Kredibilite ve güven meselelerini tartıştık. Hala çok zor fakat çalışmalar hala ilerliyor" dedi.
Son 5 yılda toplam 240 milyar euroluk 2 kurtarma paketine rağmen ekonomisini düzlüğe çıkaramayan Yunanistan 3 yıllık üçüncü bir kurtarma paketi için kreditörlerden 53,5 milyar euro talep ediyor.
Yetersiz ve geç bir adım
Atina'nın bunun karşılığında taahhüt ettiği emeklilik reformu, vergileri artırma ve yeni özelleştirmeler dahil bir dizi kemer sıkma önlemini içeren reform paketi gecikmiş ve yetersiz bir adım olarak değerlendiriliyor.
Yunanistan'ın 5 Temmuz'da düzenlenen referandumda kreditörlerin şartlarını reddetmesi üzerine Salı günü Brüksel'de toplanan Euro Bölgesi liderleri yeni kurtarma paketi için Atina'ya 5 gün süre tanımıştı.
Sermaye kontrolü devam edecek
Yaşanan bu gelişmelerin ardından Yunanistan'dan da yeni açıklamalar geldi. Yunanistan'da halen devam eden sermaye kontrolünün bir kaç ay daha devam edeceği açıklandı.
Yunanistan Ekonomi Bakanı Yorgos Stathakis, ülkede bankalara uygulanan sermaye kontrollerinin en az iki ay daha devam edeceğini bildirdi.
Yunanistan'da yayın yapan Mega TV'ye konuşan Stathakis, bugün kreditörle anlaşma yapılması halinde bankaların gelecek hafta en kısa zamanda açılabileceğini ifade etti.
İki ay ya da daha fazla
Stathakis, bankalardan para çekilmesi ve yurt dışına para gönderilmesi gibi sermaye kontrollerinin devam edeceğini vurgulayarak, "Bu sermaye kontrolleri iki ay veya daha fazla yürürlükte kalır" dedi.
Yunanistan, Avrupa Merkez Bankası'nın (ECB) Acil Likidite Desteği'ni (ELA) sabit tutması ile ülkede finansal bir çöküş yaşanmaması için 29 Haziran'dan bu yana ticari bankaları kapalı tutma kararı alarak sermaye kontrolleri uygulamaya başlamıştı.
Günlük limit 60 euro
Yunanistan borsası da 29 Haziran'dan bu yana kapalı tutuluyor ve ATM'lerden günlük para çekme limiti 60 euro olarak uygulanmaya devam ediyor.
Yunanistan'ın gözü bu gün yapılacak olan Euro Ülkeleri toplantısında.Bugün Brüksel'den bir anlaşma haberi gelirse, bankaların yarın açılması bekleniyor.
Brüksel'deki maliye bakanlarının 8 saati aşan toplantısı sonuçsuz kalmıştı.
8 saat süren ve bir karar çıkmayan müzakereleri Eurogroup lideri Jeroen Dijsselbloem "çok zorlu" olarak nitelendirmişti
Bakanlar Yunanistan'ın önermiş olduğu kemer sıkma önlemlerini uygulayacağına ilişkin şüphecilerini dile getirmiştiler.
Bugünkü AB Zirvesi öncesinde yeni bir toplantı yapılacağı açıklandı.Bu toplantıyı Avrupa Birliği liderleri değil Euro kullanan ülkelerin liderleri gerçekleştirecek.
Yunanistan'ın reform teklifi için incelemeler devam ediyor.
Avrupa Konseyi Başkanı Donald Tusk, 28 liderin katılacağı merakla beklenen toplantıyı iptal etmesinin ardından. Bu toplantıda Avrupalı liderlerin Yunanistan'ın borç krizi konusunda nihai kararı vermesi de askıda kaldı.
Bununla beraber, Euro Bölgesi liderlerinin TSİ 17:00'de bir toplantı yapacakları bildirildi. Bu akşam AB liderleri toplanmıyor ama 19 ülkeli EURO ülke liderleri bu akşam saat 17:00 da toplanıyor.
Euro Bölgesi liderlerinin toplantı yapacak olmasının taraflar arasında bir anlaşmaya varılması ihtimalinin kuvvetli olması anlamına gelebileceği belirtildi.
Artık Yunanistansız euro tartışılıyor
Avrupa basınında, bu hafta sonu yapılan toplantının 3. kurtarma paketinin karara bağlanması için değil 3. kurtarma paketi müzakerelerinin temelinin belirlenmesi için yapıldığı yorumları da yer aldı.
Avrupa Konseyi Başkanı Donald Tusk Eurogroup liderlerinin toplantısının bugün öğleden sonra yapılacağını ve "Yunanistan konulu müzakereler sonuçlanana kadar süreceğini" söyledi.
Bir anlaşma olmazsa, Yunanistan'ın eurodan çıkmak durumunda kalmasından korkuluyor.
Yunanistan'ın ikinci kurtarma paketinin süresi 30 Haziran'da dolmuş ve Atina bu tarihte IMF'ye olan 1,5 milyar euroluk borcunu ödeyememişti.
Atina'nın 20 Temmuz'da da ECB'ye 3 milyar euroluk ödeme yapması gerekiyor.
Avrupa Birliği (AB), Avrupa Merkez Bankası (ECB) ve Uluslararası Para Fonu'na (IMF) sunulan öneriler ile Yunanistan'ın mali çöküşünün önlenmesi ve Euro Bölgesi'nden çıkması tehlikesinin atlatılması amaçlanıyor.
13 sayfalık taahhüt gönderdiler
Yunanistan'ın alacaklılarına gönderdiği 13 sayfalık belgede ana hatlarıyla şu taahhütler yer alıyor:
1-) Vergi gelirlerinin ülkenin Gayri Safi Yurt İçi Hasılası'nın (GSYİH) yüzde 1'i oranında artırılması.
2-) Bütçe fazlasının ülkenin GSYİH'inin bu yıl yüzde 1'i, önümüzdeki yıl yüzde 2'si, 2017'de ise yüzde 3'ü olması.
3-) Bu kapsamda Katma Değer Vergisi'nin (KDV) yüzde 23'e varan oranlara yükseltilmesi (Bu oranın gıda ve su için yüzde 13, ilaç için ise yüzde 6 olması öngörülüyor).
4-) Yunan Adaları için yıllardır geçerli olan yüzde 30'luk KDV indiriminin Ekim ayından 2016 sonunda dek kademeli olarak kaldırılması.
5-) Kurumlar Vergisi'nin yüzde 26'dan yüzde 28'e yükseltilmesi. Lüks ürünlerden daha fazla vergi alınması, televizyon reklamarına da vergi konması.
6-) Emeklilik yaşının 67'de sabitlenmesi. Bu oranın 2022'ye dek sisteme 40 yıl katkı yapanlar için 62 olması.
7-) Savunma harcamalarının bu yıl 100, önümüzdeki yıl 200 milyon euro azaltılması.
8-) Ülkenin telekom şirketi OTE'nin tamamen özelleştirilmesi, Pire ve Selanik limanlarının özelleştirilmesinin de Ekim ayı sonuna dek tamamlanması.
9-) Vergi kaçakçılığı ile etkin mücadele edilmesi, idari birimlerde reforma gidilmesi.