Mimarlar Odası Ankara Şube Başkanı Tezcan Karakuş Candan, Atatürk Orman Çiftliği sınırları içerisindeki yaklaşık 74 bin metrekarelik alanın 22 Şubat'ta yapılacak açık arttırma ile kiraya çıkarıldığını açıkladı. Tezcan Karakuş Candan, açık arttırmaya çıkarılan alanın Atatürk'ün vasiyetine aykırı olduğunu ve bu nedenle Ankara Büyükşehir Belediyesi'ni göreve davet ettiklerini söyledi.
Ankara Yenimahalle ve Etimesgut'taki 2 bin 681 metrekarelik arazi otopark alanı, 35 bin 382 metrekare rekreasyon alanı ve 35 bin 382 metrekare arazi tarımsal üretim alanı olarak kiraya verilecek.
Rekrearsyon alanı olarak kiralanacak arazide binalar da bulunuyor. 2 bin 98 metrekare taban üzerinde olduğu belirtilen kapalı alanın toplam büyüklüğü ihale duyurusunda açıklanmadı.
METRE KARESİNİ AYLIK 1,5 LİRADAN KİRAYA VERECEKLER
Mimarlar Odası Ankara Şube Başkanı Tezcan Karakuş Candan, Atatürk Orman Çiftliği içerisindeki yaklaşık 74 bin metre kare, birinci derece ve tarihi SİT alanının otoparkı rekreasyon ve tarım alanı olarak kullanılmasına ilişkin yazılı açıklama yaptı.
Yenimahalle ve Etimesgut’taki AOÇ arazisinde bulunan alanının metrekaresi ortalama 1,5 lira bedelle aylık kiraya verileceğini belirten Candan, şu görüşlere yer verdi:
“Bu alan Ankapark’ın yanındaki tarımsal bir alandır. Külliye’in karşısındaki ada parsel otopark alanı ve Külliye'nin yakınındaki parsel ise rekreasyon alanı olarak belirlenmiş. Toplam 74 bin metrekare olan bu alanın aylık metrekaresinin 1,5 liradan kiraya verilmesi kabul edilemez. Atatürk Orman Çiftliği Külliye'nin otoparkı değildir. AOÇ müdürü, Atatürk'ün şartlı bağışına aykırı işlem yapıyor, suç işliyor. AOÇ müdürlüğü emlakçılığa mı başladı? Daha bir ay olmadan Resmi Gazete’de Atatürk Orman Çiftliği alanının kiraya verilmesi, rekreasyon adı altında düğün salonu yapılması, şartlı bağışa aykırıdır. Bu Atatürk'ün vasiyetine ihanettir. Atatürk Orman Çiftliği alanındaki 74 bin metrekare alanı kiralayarak Atatürk'ün şartlı bağışına uygun faaliyetlerin yapılması için Ankara Büyükşehir Belediyesi’ni göreve davet ediyoruz.”
22 ŞUBAT'TA AÇIK ARTTIRMAYA ÇIKARILACAK
İhalenin açık artırma usulüyle 22 Şubat’ta gerçekleştirileceğini söyleyen Candan, Atatürk’ün vasiyetinin ihlal edildiğini belirterek şunları aktardı:
“Atatürk Orman Çiftliği’nde parsel parsel kira talanı yapılıyor. Rekreasyon alanı olarak kiralanacak arazide binalar da bulunuyor. 2 bin 98 metrekare taban üzerinde olduğu belirtilen kapalı alanın toplam büyüklüğünün ihale duyurusunda açıklanmaması talanı açıkça ortaya koymaktadır. Tahmini bedel otopark alanı için 8,2 milyon, rekreasyon alanı için 59.5 milyon, tarımsal üretim alanı için 22.5 milyon lira olmak üzere toplam 90 milyon 200 bin TL artı KDV hesaplanmış. İhale açık artırma usulüyle 22 Şubat'ta gerçekleştirilecek. Atatürk Orman Çiftliği alanlarında açık arttırma ile kiralama ihalesini de yargıya taşıyacağız. AOÇ’yi parsel parsel, metrekare metre kare takip ediyoruz. Kiralamaya, satmaya doyamadılar. Atatürk'ün vasiyeti, şartlı bağışı ihlal ediliyor.
AOÇ’nin arazilerinin bir metrekaresinin değeri, bir aylık kirası 1,5 lira olamaz. AOÇ arazilerinin maddi karşılığı yok. Milyonlar verseniz, siz o arazilerinin bir parçasını alamazsınız. Orası Atatürk’ün bize emaneti, Cumhuriyet’in kurucu değerlerinin mekanıdır. AOÇ’nin bağrındaki tüm hançerler çıkarılıncaya ve tüm AOÇ alanları özgürleşinceye kadar mücadeleye devam edeceğiz.”
ATATÜRK ORMAN ÇİFTLİĞİ NİÇİN KURULDU?
Atatürk Orman Çiftliği 1925 yılında kurulmaya başlandı. Yani Cumhuriyet’in ilanından iki yıl sonra. Savaştan çıkan Türkiye Cumhuriyet’ini, ‘ muasır medeniyet seviyesine’ çıkarma adımlarının atıldığı yıllarda Türk köylüsüne ıslah edilmiş tohum ve damızlık hayvan temini için kurulan çiftlikte yetiştirilen yerli fidanlar yurdun dört bir tarafındaki köylülere dağıtılırken Anadolu'nun tohumları da bu çiftlikte üretildi ve yine köylülere dağıtıldı. AOÇ'nde yetiştirilen küçük ve büyük baş damızlık hayvanlarda Türk hayvancılığının ıslah edilmesinde büyük rol oynadı.
ATATÜRK YERLİ VE YABANCI UZMANLARI ANKARA'YA ÇAĞIRDI
Atatürk yerli-yabancı birçok tarım uzmanını Çankaya Köşkü'ne davet edip Ankara’nın yanı başında büyük bir çiftlik kurmak istediğini açıkladı ve bunun için yer aramalarını emretti.
Uzmanlar endişeleniyorlar. Neden mi? Heyette yer alan bir uzmanın ağzından öğrenelim:
“ Çiftlik yeri için uzun boylu dolaşmaya ve Ankara’nın çevresinde başta başka tabiat hususiyetleri aramaya lüzum görmemiştik. Sebep, basitti. Kıraç bir bozkırın ortasında bir orta çağ şehri... Ağaç yok, su yok, hiçbir şey yok. Böyle bir noktada hazırlanmış ve müsait şartlar taşıyan yerler nasıl bulunabilir?”
Uzmanlar yine de araştırmalarına devam ediyorlar ve bugünkü çiftlik yerini de inceliyorlar ama burasını, ‘tabiatın hiç cömert davranmadığı’ bir yer olarak, değerlendiriyorlar. Hatta Tarım Bakanlığı uzmanlarından Schmit, “Bu öyle bir teşebbüstür ki, bu elverişsiz koşullarda ya sabır tükenir ya da para” değerlendirmesinde bulunuyor.
BİZ YAPMAZSAK KİM YAPACAK?
Tetkikler bitiyor ve sonucu Atatürk'e sunuyorlar. Atatürk, elleriyle bugünkü çiftliğin olduğu yeri işaret ediyor ve soruyor:
“BURAYI GEZDİNİZ Mİ?”
Uzmanlar, ‘bu yerin, çiftlik kurulması için gerekli vasıflardan hiç birini taşımadığına ve bataklık, çorak, fakir bir yerle karşı karşıyla olduklarını’ dair kanaatlerini bildiriyorlar.
İŞTE ATATÜRK'ÜN YANITI
“İşte istediğiniz yer böyle olmalıdır. Ankara’nın kenarında, hem batak, hem çorak, hem de fena yer. Bunu biz ıslah etmezsek, kim gelip, ıslah edecektir?”
ÇİFTLİK NASIL KURULDU?
Kurtuluş Savaşı öncesi Ankara Belediye Reisliği yapan Hacı Ziya Bey'in mülkiyetinde bulunan Orman Çiftliği arazisi, Cumhuriyet’in kuruluşundan sonra istimlak edilerek Mustafa Kemal Paşa'ya armağan edilmişti.
O yıllarda büyük ölçüde bataklık ve sazlıklarla kaplı olan 52.000 dekarlık alanda Mustafa Kemal Paşa'nın talimatı ile gerçekleştirilen başarılı çalışmalar; fidan yetiştirme, bahçecilik, bağcılık ve hayvancılık alanlarında çiftçilere örnek ve yol gösterici oldu. Çiftlikteki tarım ve hayvancılık faaliyetleri doğrultusunda bünyesinde endüstriyel tesisler de kuruldu. Mustafa Kemal'in Ankara'da bir çiftlik kurma arzusunda bozkır ortasına kurulmuş olan yeni başkent Ankara’nın halkı için bir doğa güzelliği ve sosyal yaşam alanı yaratma isteği de önemlidir.
İlk adı “Orman Çiftliği” olan arazi, 1937 yılında Atatürk tarafından Hazine’ye bağışlandı. Çiftliğin yönetilmesi için 13 Ocak 1938’de yürürlüğe giren kanunla “Devlet Ziraat İşletmeleri Kurumu” kuruldu. Çiftlik içindeki bira fabrikası bu dönemde Tekel Müdürlüğüne devredildi. Orman Çiftliği, “Gazi Orman Çiftliği” adını alarak faaliyetlerini sürdürdü.
1 Nisan 1950’de yürürlüğe giren 5659 sayılı Kanun ile “Atatürk Orman Çiftliği” adını almış olan çiftlik, aynı kanunla Tarım ve Köy İşleri Bakanlığına bağlı, tüzel kişiliğe sahip bir kuruluş statüsünü aldı.[11] Çiftliğin faaliyetleri her yıl Türkiye Cumhuriyeti Sayıştay Başkanlığı tarafından incelenmekte ve rapora bağlanmakta; bu raporlar Türkiye Büyük Millet Meclisi KİT Komisyonu tarafından görüşülerek onaylanmaktadır.
Arazi, 1950'li yıllardan başlanarak Makina ve Kimya Endüstrisi Kurumu'na, Çimento Fabrikaları’na, kömür depolarına, trafolara, çeşitli fabrikalara, spor tesislerine, konut kooperatiflerine, hal yeri yapımına, üniversitelere, Ankaray depolama tesislerine, Ankara Şehirlerarası Otobüs Terminali'ne, Ordu Evi'ne, turistik tesislere yerler; tahsis edilerek, satılarak Çiftlik arazisi, amaçları dışında parça parça yok edilmiştir.
Günümüzde de Gazi Banliyö İstasyonu merkez olmak üzere, onun çevresinde yer alan bir alanda Hayvanat Bahçesi, konaklama tesisleri, yüzme havuzu, lokantalar, çocuk bahçeleri ziyaretçilere hizmet verir. Çiftlik bünyesindeki süt fabrikası, şarap ve meyve suyu fabrikasında çeşitli ürünler üretilir.