Son yüzyılın en büyük küresel felaketi olan koronavirüs salgın hastalığına karşı aşı geliştirme çalışmaları devam ederken, ABD'li bilim insanları yaptıkları yeni bir çalışmada, ucuz fiyatıyla herkesin ulaşabildiği aspirin ilacının kovid-19'a bağlı ölüm riskini yaklaşık yüzde 50 oranında azalttığını belirledi.
ASPİRİN KORONAVİRÜSE KARŞI ETKİLİ Mİ?
Amerika Birleşik Devletleri'nde yer alan Maryland Tıp Fakültesi'nden bilim insanları, dünya genelinde yaygın olarak ilacın corona virüsü hastalarının tedavisinde yardımcı olabileceğini açıkladı. Aspirin, soğuk algınlığından, romatizmaya, karın ağrısından kalp hastalıkları tedavilerine geniş kapsamlı bir kullanım oranına sahip. İlaç ayrıca dünyanın birçok yerinde temin edilebiliyor ve fiyatı da oldukça ucuz.
ÖLÜM RİSKİ YÜZDE 47 AZALDI
Araştırmacılar, yapıkları çalışma kapsamında 412 koronavirüs hastasını inceledi. Hastaların dörtte birine hastaneye yatırılışlarının ilk gününden itibaren günlük olarak 80 miligram aspirin verildi. 'Anesthesia and Analgesia' adlı bilimsel dergide yayımlanan çalışmanın sonuçlarında, aspirin verilen hastaların diğerlerine oranla yüzde 43 oranında daha az yoğun bakıma alındığı ve yüzde 40 oranında daha az solunum cihazına ihtiyaç duyduğu belirtildi.
Bununla birlikte, bilim insanları aspirin alan hastaların ölüm riskinin, almayanlara göre yüzde 47 oranında azalttığını söyledi.
Araştırmanın yazarı Doktor Jonathan Chow, "Çalışmamızın sonuçlarını doğrulamak için bir klinik deneme gerçekleştireceğiz. Bulgularımızın doğrulanması halinde aspirin, dünya genelinde covid-19'a karşı kullanılan en etkin ilaca dönüşebilir" ifadelerini kullandı.
KANI SULANDIRARAK PIHTILAŞMAYI ÖNLEYEBİLİR
Fakat, bilim insanları, corona virüsü karşı riski yükselten yaş, cinsiyet, ırk, kilo ve kronik hastalıkların varlığı gibi faktörlerin de hesaba katıldığında aspirinin olumlu etkisinin değişmediğini bildirdi. Aspirin alan ve kontrol grubunda yer alan kovid-19 hastalarının benzer kanama risklerine sahip olduğu aktarıldı.
Uzmanlar, Aspirin'in kanı sulandırarak koronavirüs ölümlerinin ana nedenlerinden biri olan kan pıhtılaşmasını (tromboz) önlediğini açıkladı. Konuya ilişkin açıklama yapan, Dr. Micheal Mazzefi, "Aspirin'in kan inceltici etkisinin koronavirüs hastalarında ani kan pıhtılaşmasını engellediğini düşünüyoruz. Bu yüzden covid-19 teşhisi olan hastaların doktora danışarak Aspirin almalarını tavsiye ediyoruz" dedi.
CORONA VİRÜSÜ HASTALARINDA KAN PIHTILAŞMASI NEDEN OLUYOR?
Bilim insanları daha önce yaptığı çalışmalarda, her üç koronavirüs hastasından birinin ölüm nedeninin 'kan pıhtılaşması' olduğunu ortaya koydu. Pıhtılar, akciğer, kalp, beyin gibi büyük organlara ulaşıyor. Ardından kan akışının kesilmesi halinde, kalp krizi, felç, organ yetmezliği ve emboliyi gibi ciddi durumlar ortaya çıkıyor.
Bununla birlikte, araştırmacılar, virüsün neden kan pıhtılarına neden olduğunu çözememiş olsa da stokin fırtınası ile arasında güçlü bir bağlantı olduğu düşünülüyor.
Bağışıklık sisteminin yaralanma veya enfeksiyona tepkisinde yer alan bir grup hücreye sitokin adı veriliyor. Stokinler problemin ortaya çıktığı yere gitmek için yarışıyor ve vücudu yabancı bir istilacıya karşı savunmak için daha fazla bağışıklık hücresi göndermesi için sinyal gönderiyor.
Vücudun kendini iyileştirmesinde önemli bir rol oynayan sitokinler bir süre sonra yıkıcı hasara yol açabiliyor. Bağışıklık hücrelerinin akışı kalıcı olduğunda, bağışıklık sisteminin korumaya çalıştığı dokulardaki hücreleri öldürmeye başlayan iltihaplanma meydana geliyor. Sitokin hücrelerinin aşırı miktarda sinyal vermesi nedeniyle çok uzun süre iltihaplanma kontrol dışı kalabiliyor. Bu iltihap, ise kovid-19 hastalarının akciğerlerine dolarak solunum yetmezliğine neden oluyor. Eğer iltihaplanma kontrol edilemezse hastaların birçoğu hayatını kaybediyor.
ASPİRİNİN FAYDALARI NELER?
Bilim insanlarının tezgah üstü ilacı olarak adlandırdığı aspirin, kalp-damar hastalıkları başta olmak üzere birçok hastalığa karşı etkili olduğu bilinen aspirin, dünya çapında en popüler ilaç olma özelliğine sahiptir. Hafif ve orta şiddetli ağrıların tedavisinde ilk başvurulan ilaçtır.
Aspirinin sağlığa olan faydaları şöyledir:
* Kanı sulandırarak kan dolaşımını hızlandırmaktadır. Bundan dolayı, kalp krizi, felç ve damar hastalıklarına iyi geldiği bilinmektedir.
* Grip, nezle gibi soğuk algınlığı hastalıklarını iyi gelir.
* Yüksek ateşin düşürülmesine yardımcı olur.
* Hafif ve orta şiddetli ağrıların tedavisinde etkilidir.
* Kadınlarda sıklıkla görülen regl ağrılarının hafiflemesine yardımcı olur.
* Eklem iltihaplarına iyi gelerek eklem ağrılarını dindirmeyi sağlar.
* Romatizma ağrılarını dindirir.
ASİRİNİN ZARARI VAR MI?
Ağrı kesici ve kan sulandırıcı özelliğiyle birçok hastalığa iyi gelen aspirin ölçüsüz kullanılması durumunda kanamalı hastalıklarının dinmesini engeller ve çok fazla kan kaybına neden olur. Bununla birlikte ülser hastası ve diğer mide rahatsızlığı olanların kullanılmaması gerekmektedir. Kronik hastalığı olan ve yüksek dozda ilaç alan kişilerinde doktorlarına danışmadan aspirin içmemesi gerekmektedir. Hamileliğin ilk aylarında düşük riski olan kadınlar da aspirin kullanımından kaçınmaları tavsiye edilmektedir.
ASPİRİN HANGİ İLAÇLARLA KULLANILMAMALIDIR?
Farklı türde ve dozdaki ilaçların aynı anda kullanılması şifadan çok sağlığı riske atmaktadır. Kan sulandırıcı ilaçlar, diyabet ilaçları, farklı ağrı kesiciler, digoksin, metotrksat, MAO inhibitörleri, valproik asit gibi ilaç kullanan kişilerin aspirindan uzak durmaları gerekmektedir. Şifa bulmaya çalışırken aynı anda farklı türde ilaçların tüketilmesi sağlığa daha çok zarar vermektedir. Bundan dolayı aspirin başta olmak üzere herhangi bir ilaca başlarken muhakkak doktora başvurulması gerekmektedir.
ASPİRİN NASIL KULLANILIR?
Doktor kontrolünde reçete ile satın alınması gereken aspirin çiğnenmeden ve kırılmadan direkt su ile içilmesi gerekir. Oda sıcaklığında muhafaza edilmesi gereken aspirin bağırsaklarda çözülerek ağrılar üzerinde sirayet etmeye başlar. Bundan dolayı doğrudan su ile yutulması tavsiye edilir.