Karayolları Trafik Kanunu'nun 67'nci maddesi, 18 Ekim 2018 tarihinde yürürlüğe giren 7148 sayılı Kanun'un 22'nci maddesiyle değiştirildi. 22'nci madde ile trafikte 'drift' olarak tanımlanan hareket yasaklandı ve bu hareketi yapanların cezalandırılması öngörüldü. "Herhangi bir zorunluluk olmaksızın, karayollarında dönüş kuralları dışında bilerek ve isteyerek aracın el freninin çekilmesi suretiyle veya başka yöntemlerle aracın ani olarak yönünün değiştirilmesi veya kendi etrafında döndürülmesi yasaktır" şeklindeki 22'nci madde ile yasağı ihlal eden sürücülere 5 bin 10 lira idari para cezası, ehliyetine 60 gün süreyle el konulması ve aracın 60 gün trafikten menedilmesi cezası getirildi.
ANAYASA'YA AYKIRILIK İTİRAZI
Bursa 3'üncü İdare Mahkemesi ve Trabzon 1'inci Sulh Ceza Hakimliği ise Anayasa Mahkemesi'ne itiraz başvurusu yaparak söz konusu maddede yer alan, 'aracın trafikten menedilmesi' cezasının, sürücünün araç sahibi olmadığı durumlar dikkate alınarak iptal edilmesi talebinde bulundu.
OY ÇOKLUĞUYLA İPTAL EDİLDİ
Başvuruyu görüşerek 14 Mart 2019 tarihinde karara bağlayan Anayasa Mahkemesi, itirazı haklı buldu. Yüksek Mahkeme, söz konusu kuralın Anayasa'nın 2'nci ve 38'inci maddelerine aykırılığını tespit ettiğinden, 5, 10, 13, 35 ve 49'uncu maddeleri yönünden incelenmesine gerek görmedi. Anayasa Mahkemesi, 'aracın 60 gün trafikten men cezası' için; 'sürücünün araç sahibi olmadığı hal yönünden' Anayasa'ya aykırı olduğu gerekçesiyle oy çokluğuyla iptal kararı verdi. Yürürlüğün durdurulması talebi ise koşulların oluşmaması gerekçesiyle oy birliğiyle reddedildi.
'CEZALARIN ŞAHSİLİĞİ İLKESİNİ İHLAL'
Anayasa Mahkemesi kararında şöyle denildi:
"Ancak aracın kullanımını başka bir kimseye bırakanın ya da herhangi bir şekilde oluşturdukları hukuki ilişki çerçevesinde aracı sürücüye teslim eden araç sahibinin, sürücünün aracı kurallara aykırı bir şekilde kullanması nedeniyle idari bir cezaya maruz kalması başkasının fiilinden dolayı cezalandırılması sonucunu doğurmaktadır. Araç sahibinin bu gibi hallerde sürücünün manevra kurallarına uymayacağını önceden bilmesi veya bunu denetleyebilmesi beklenebilecek bir durum değildir. Manevra kurallarını ihlal eden fiil, araç sahibinin eyleminden değil, sürücünün eyleminden kaynaklanan bir fiildir. Dolayısıyla aracı manevra kurallarına aykırı şekilde kullanan araç sahibi olmayan sürücünün, fiil nedeniyle aracın trafikten de menedilmesi fiili işlemeyen araç sahipleri yönünden cezaların şahsiliği ilkesini ihlal etmektedir. Öte yandan, araç sahibinin önceden öngörmesinin ve denetlemesinin beklenemeyeceği, sürücünün manevra kurallarına aykırı fiili nedeniyle idari cezaya maruz bırakılması hukuk devleti olmanın gereklerinden olan adalet ve hakkaniyet ilkeleriyle de bağdaşmamaktadır. Açıklanan nedenlerle kural, Anayasa'nın 2'nci ve 38'inci maddelerine aykırıdır. İptali gerekir."
ANKARA/DHA