Mikdat Karaalioğlu /ALMANYA
Alman ekonomisi son dört yılda parlak bir büyüme yaşadı. İşsizlik rakamları tarihin en düşük seviyelerine inerken, çalışanlar da hissedilir bir gelir artışına sahip oldu. Ancak buna rağmen Alman orta sınıfı ciddi bir gelecek endişesi yaşıyor. Alman Sigorta Ekonomisi Birliği (GDV) tarafında yaptırılan bir araştırma toplumda hakim olan endişeleri gözler önüne serdi. Dünya literatüründe German Angst olarak nitelendirilen bu sürekli endişe hali, Alman toplumunun haleti ruhiyesi hakkında ilginç ipuçları veriyor.
Almanya’da yaşları 30-59 arasında değişen ve “orta jenerasyon“ olarak nitelendirilen kitlenin yüzde 41’i Alman ekonomisinin gelecek yıllarda bir düşüş yaşayacağı ve bunun kendilerini etkileyeceğinden ciddi bir endişe duyuyor. Ancak bu endişeyi meşru kılacak herhangi bir somut veri yok. Orta jenerasyonun ancak dörtte biri Almanya’nın gelecek yıllarda da mevcud konumumu koruyabileceğini düşünüyor.
HERŞEY DAHA KÖTÜ OLACAK
Çalışan nüfusun 35 milyonu orta jenerasyona dahil. Bunlar çalışan nüfusunun yüzde 70’ini oluşturuyor ve Almanya’daki vergi gelirlerinin yüzde 80’nini bu kitle tarafından sağlanıyor. Araştırmada en dikkat çeken sonuçlardan biri de bu kitle içinde iyi kazananlar arasında gelecek endişesisin daha yüksek olması. İyi gelirlilerin yüzde 44’ü kısa vade de “her şey daha kötü olacak“ endişesi taşıyor.
Araştırmaya katılanların yüzde 44’ünün şahsi ekonomik durumlarının 5 yıl öncesine kıyasla daha iyi olduğunu beyan etmesine rağmen gelecek konusunda umutsuz olan kitlenin yüzde 41 olarak ortaya çıkması dikkat çeken bir tezat oluşturuyor. Ekonomik olarak 5 yıl öncesine göre daha kötü durumda olduğunu söyleyenlerin oranı ise sadece yüzde 16.
UZMAN PERSONEL EKSİKLİĞİ VE TRUMP’UN SİYASETİ
Gelecek hakkında endişe duyanlar bunun ana nedeni olarak Almanya’daki uzman personel eksikliği ve ABD Başbakanı Trump’un siyasetini gösteriyor. Üçünü endişe gerekçesi olarak ise Almanya’nın önemli teknolojik gelişmelerde dünyadaki gelişmelere “bağlantıyı kaçırıp“ geride kalabileceğin düşünmeleri. Bir diğer endişe nedeni ise iklim değişkiliğinin ekonomiye yapacağı negatif etkiler. Orta sınıfın yarıya yakını bu nedenlerle gelecek konusunda endişe içinde yaşıyor.
TOPLUMDA SAYGI KALMAMIŞ!
Orta sınıfı tedirgin eden bir diğer olay da toplumsal gelişmeler. Araştırmaya katılanlar yarısı toplumun gittikçe kötüye gittiği görüşünde. Araştırmaya katılan her beş kişiden dördü toplumun gittikçe daha agresifleşti, saygının azaldığı ve yabancı düşmanlığının arttığı görüşünde. Orta jenerasyonun artan agresifliği sırasıyla en çok trafik, kamuya açık alanlar, kitle ulaşım araçları ve internette yaşadığı araştırmada ortaya çıkan bir başka sonuç.
Araştıram ayarca ülkedeki doğu batı ayrımının özellike Doğu Almanya’da hala yoğun olarak hissedildiğini de ortaya koyuyor. Doğu Almanlar genel sorulara aşağı yukarı tıpkı Batı Almanlar gibi cevap verirken, yüzde 55’i Almanya’da doğu yada batı Almanya’dan geliyor olmanın batılılar lehin bir fark yarattığını düşünüyor. Batı Almanya’da bu oran yüzde 35.