Birleşik Metal-İş Sendikası Araştırma Merkezi’nin (BİSAM) tarafından hazırlanan 'açlık ve yoksulluk sınırı' ocak ayı sonuçları açıklandı. Yapılan araştırmalara göre, dört kişilik bir ailenin sağlıklı beslenmesi için aylık yapması gereken harcama tutarı (açlık sınırı) 2 bin 584 TL olarak hesaplandı.
Bunun yanında eğitim, sağlık, barınma, eğlence, ısınma, ulaşım gibi giderler ile birlikte bir ailenin yapması gereken harcama tutarı (yoksulluk sınırı) da 8 bin 939 liraya ulaştı.
Bu rakamlar Aralık 2020’de sırasıyla 2 bin 478 lira ve 8 bin 570 liraydı. Ocak 2020’de ise 2 bin 250 TL ve 7 bin 782 TL idi. Ocak 2021 kapsamında, yetişkin bir erkeğin sağlıklı beslenmesi için tüketmesi gereken gıdaların aylık karşılığı 693 TL oldu.
Bu rakam yetişkin bir kadın için 669 TL, 15-18 yaş bir genç için 735 TL, 4-6 yaş arası bir çocuk için 486 TL olarak hesaplandı.
Buna göre dört kişilik bir ailenin günlük zorunlu gıda harcaması 86.14 lira, sadece süt ve süt ürünleri için yapması gereken günlük harcama 30 liraya ulaştı.
BİSAM, en yüksek açlık sınırını 2 bin 808 lirayla İzmir için hesapladı. En düşük rakam ise 2 bin 384 lirayla Hatay, Kahramanmaraş, Osmaniye'de.
SAĞLIKLI BESLENME İÇİN EN ÖNEMLİ HARCAMA KALEMİ SÜT VE SÜT ÜRÜNLERİ
Daha dar bir gruplandırmaya göre harcamalarda süt ve süt ürünlerinin payı yüzde 34.5 ile en yüksek paya sahiptir. Et, yumurta ve kurubaklagil grubunun payı yüzde 27.7 ile ikinci sıradadır. Sebze ve meyvenin harcamalar içindeki payı yüzde 15.9'dur. Ekmek, makarna vb. için ise pay yüzde 9.6'dır. Diğer gıda hacamalarının toplam içindeki payı ise yüzde 12.3'tür.
18 YILDA AÇLIK SINIRI 6.5 KAT ARTTI
2003 yılının ocak ayında 4 kişilik bir aile, günlük minimum 13.2 TL’ye sağlıklı beslenebilirken, bugün ancak 86.14 TL’ye sağlıklı beslenebilmektedir. Buna göre 18 yıllık zaman zarfında açlık sınırı 6.5 kat arttı. Aynı dönemde enflasyondaki artış ise 5.42 kat oldu. Açlık sınırındaki artış genel enflasyonda yaşanan artıştan daha fazla oldu. Yukarıda da ifade ettiğimiz gibi dört kişilik bir ailenin sağlıklı bir biçimde beslenebilmesi için, günlük en az 86.14 TL, aylık 2 bin 584 TL’lik harcama yapması gerekiyor.
AİLE BİREYİNE GÖRE HARCAMA GEREKSİNİMİ
Daha dar bir gruplandırmaya göre harcamalarda süt ve süt ürünlerinin payı yüzde 34.5 ile en yüksek paya sahiptir. Et, yumurta ve kurubaklagil grubunun payı yüzde 27.7 ile ikinci sıradadır. Sebze ve meyvenin harcamalar içindeki payı yüzde 15.9'dur. Ekmek, makarna vb. için ise pay yüzde 9.6'dır. Diğer gıda hacamalarının toplam içindeki payı ise yüzde 12.3'tür.
Her bir aile ferdinin sağlıklı beslenmesi için gerekinim duyduğu gıda grubu ve alması gereken kalori miktarı farklılık göstermektedir. Örneğin tüketilmesi gereken ekmek miktarı kadın ve erkek açısından anlamlı düzeyde farklıdır. Süt ve süt ürünleri tüketiminde 15-18 yaş arasındaki bir gencin harcama gereksinimi, yetişkin erkek ve kadından fazlayken, yumurta 4-6 yaş grubu için daha önemlidir. Günlük 86.14 TL'lik harcama içinde en maliyetli tüketim 8.29 TL ile 15-18 yaş arası bir gencin tüketmesi gereken süt ve süt ürünleri miktarıdır. 4-6 yaş arası bir çocuğun tüketmesi gereken yumurta miktarı yetişkinlerden fazladır.
İSTANBUL’DA AÇLIK SINIRI 2 BİN 757 TL
Araştırma kapsamında üç büyük ile ait Ocak 2021 dönemi açlık ve yoksulluk sınırı verileri de hesaplanmıştır. Buna göre İzmir'de açlık sınırı 2 bin 808 lira olarak belirlenmiştir. İzmir'i, İstanbul 2 bin 757 liralık açlık sınırı ile takip etmektedir. Ankara'da ise açlık sınırı 2 bin 549 lira olarak tespit edilmiştir.
Araştırma kapsamında önemli sanayi merkezlerindeki açlık sınırları da belirlenmiştir. Buna göre Bursa, Eskişehir ve Bilecik bölgesinde açlık sınırı 2 bin 584, Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu ve Yalova bölgesinde açlık sınırı 2 bin 260, Zonguldak, Bartın ve Karabük bölgesinde açlık sınırı 2 bin 598, Adana ve Mersin bölgesinde açlık sınırı 2 bin 476 lira olarak belirlenmiştir. Ayrıca açlık sınırı Gaziantep, Kilis, Adıyaman bölgesinde 2 bin 388, Hatay, Kahramanmaraş, Osmaniye bölgesinde 2 bin 384, Şanlıurfa ve Diyarbakır bölgesinde 2 bin 416, Trabzon, Ordu, Rize, Artvin, Gümüşhane, Giresun bölgesinde 2 bin 590 liradır.