İBRAHİM KAHVECİ
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Kasım 2019 İşgücü İstatistiklerini açıkladı. İşsizlik oranı 2019 kasım ayında bir önceki yıl olan 2018’in aynı ayına göre 1,0 puan artarak yüzde 13,3’e yükseldi. Bu dönemde işsiz sayısı 327 bin kişilik artışla 4 milyon 308 bin olarak hesaplandı. İşsizlik oranı, kasımda bir önceki ay olan ekime göre ise 0,1 puan azaldı ve yüzde 1,34’den yüzde 13,3’e geriledi.
Tarım dışı işsizlik oranı bir önceki yıla göre 1,1 puanlık artışla yüzde 15,4 olarak tahmin edildi. Söz konusu ayda 15-24 yaş grubunu içeren genç işsizlik oranı 0,9 puan yükselerek yüzde 24,5 oldu. İşsizlik oranı 15-64 yaş grubunda ise 1 puan artışla yüzde 13,6 olarak gerçekleşti. Türkiye’de istihdam edilenlerin sayısı, Kasım 2019’da bir önceki yılın aynı dönemine göre 145 bin azalışla 28 milyon 169 bin kişiye indi, istihdam oranı da 0,9 puan azalarak yüzde 45,6 olarak gerçekleşti. İstihdam oranı 0,9 puanlık azalışla yüzde 45,6’ya geriledi. Söz konusu dönemde, tarım sektöründe çalışan sayısı 147 bin, inşaat sektöründe 253 bin kişi azalırken, sanayi sektöründe 102 bin, hizmet sektöründe ise 152 bin kişi arttı.
İş gücü, Kasım 2019’da, bir önceki yılın aynı ayına göre 182 bin kişi artarak 32 milyon 477 bin kişiye ulaşırken, iş gücüne katılma oranı ise 0,5 puan azalarak yüzde 52,5’e geriledi. Aynı dönemler için yapılan kıyaslamalara göre, erkeklerde iş gücüne katılma oranı 0,8 puanlık düşüşle yüzde 71,6’ya, kadınlarda 0,2 puanlık azalışla yüzde 33,9’a geriledi. Kasım 2019’da herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna bağlı olmadan çalışanların oranı bir önceki yılın aynı dönemine göre 0,2 puan artarak yüzde 33,8 olarak gerçekleşti. Tarım dışı sektörde kayıt dışı çalışanların oranı bir önceki yılın aynı dönemine göre değişim göstermeyerek yüzde 22,8 oldu.
SANAYİDE İSTİHDAM ARTIŞI
Mevsim etkilerinden arındırılmış istihdam, geçen yılın kasım ayında bir önceki aya göre 120 bin kişi artarak 28 milyon 358 bin kişi olarak tahmin edildi. İstihdam oranı, 0,2 puan artarak, yüzde 45,9 oldu. Mevsim etkilerinden arındırılmış işsiz sayısı da Kasım 2019’da, bir önceki aya göre 100 bin kişilik artışla 4 milyon 318 bin olarak gerçekleşti. İşsizlik oranı 0,3 puan azalarak yüzde 13,2’ye geriledi. Mevsim etkilerinden arındırılmış işgücü verilerinde özellikle son üç ayda sanayi sektöründeki istihdam artışı öne çıkıyor. Bu sektörde 207 bin kişilik istihdam artışı sağlanırken, işsiz sayısı da 193 bin kişi artış gösterdi.
SOSYAL SORUN HALİNE GELDİ
CHP Genel Başkan Yardımcısı Veli Ağbaba, “Ülkemizde işsizler ordusu azalmamakta her geçen gün artmaktadır ve artık işsizlik içinden çıkılamayan sosyal bir sorun haline düşmüştür.” ifadesini kullandı. Ağbaba, yazılı açıklamasında, Türkiye’de işsizliğin geçen yılın kasım ayına göre 327 bin kişi arttığını ve işsiz sayısının 4 milyon 308 bin kişi olduğunu belirtti. Neredeyse İzmir nüfusu kadar işsizin olduğuna dikkati çeken Ağbaba, “Ülkemizde işsizler ordusu azalmamakta her geçen gün artmaktadır ve artık işsizlik içinden çıkılamayan sosyal bir sorun haline düşmüştür.” değerlendirmesinde bulundu. Dar tanımlı işsiz sayısına iş aramayıp çalışmaya hazır olanlar, iş bulma ümidi olmayanlar, zamana bağlı eksik istihdam edilenler, mevsimlik çalışanlar ve diğer sebeplerin de dahil edilmesi halinde bu oranın 7,7 milyon civarına denk geldiğini vurgulayan Ağbaba, bu durumda geniş tanımlı işsiz sayısının Bulgaristan’ın nüfusundan daha büyük olduğunu kaydetti.
TOPLUM EVE KAPANDI
TÜİK’in açıkladığı işgücü verilerine göre son üç ayda 15+ yaş üstü nüfus 249 bin kişi arttı. Bu nüfus artışına rağmen işgücü piyasasındaki insan sayısı yüzde 52,5 oranında, yani 132 bin kişi artacağı yere, tam tersine 703 bin kişi azaldı. İşgücündeki bu azalış toplumun iş arama umudunu kaybetmesi ve işgücü piyasasından çıkması anlamına geliyor. Eğer bu ters olay yaşanmasaydı, yani toplum eski oranlardaki gibi işgücü piyasasına yüzde 53 civarında gelseydi son üç ayda işgücü piyasası ağustos ayındaki 33 milyon 180 bin kişiden kasım ayında 33 milyon 312 bin kişiye yükselecekti. Böylece 28 milyon 169 bin çalışanın dışında kalan 5 milyon 143 bin kişi de işsiz sayılacaktı. Bu hesaba göre de işsizlik oranı yüzde 13,3 yerine yüzde 15,4 olarak açıklanacaktı. Fakat umutsuzluğun ortaya çıkardığı işgücü piyasasından son üç ayda 703 bin kişi çıkıp eve kapanınca işsizlik oranı da yüzde 13,3’e düşmüş oldu.
OKUMAYANLAR GİTTİ ÜNİVERSİTELİLER İŞ BULDU
Son 3 ayda işgücü piyasasından çekilen 703 bin kişinin 70 bini okur-yazar olmayanlardan oluşuyor. Bunun oranı ise yüzde 6,8 olarak görülmektedir. 412 bin lise altı eğitimli de işgücü piyasasından çekilerek her 100 kişiden 2,5 kişi evine kapanmış oldu. Lise mezunlarında ise bu durum 241 bin kişi ile yüzde 6,7 seviyesinde gerçekleşti. Bir başka ifade ile lise ve altı eğitimli nüfusta işgücü piyasasından 723 bin kişi çekilmiş oldu. Böylece bu kesimde bulunan her 100 kişiden 3,4 kişi evine dönmüş ve iş aramaktan vazgeçmiş oldu. Üniversite mezunlarında ise durum daha farklı. Yüksek öğretim mezunlarında işgücü piyasası 59 bin kişi artış gösteriyor. Tabii ki bu artışta son üç ayda 252 bin üniversite mezununun iş bulmasının da bir payı olsa gerekir. Son üç ayda 252 bin üniversite mezunu bir iş bulurken tam 553 bin lise ve lise altı eğitimli işini kaybetmiş duruma geldi. İş kaybetme oranı lise ve altı eğitimlilerde her 100 kişiden 2,7 kişiye karşılık gelirken, bu oran 6,4 kişi ile okur-yazar olmayanlarda en yüksek seviyeye çıkıyor. Üniversite mezunlarının 252 bin kişi ile iş bulmasına rağmen yine de işsizlik sayısı ve oranı artış gösteriyor. Bu kesimde son üç ayda işsiz sayısı 193 bin kişi artış göstermiş oldu.