Avrupa Birliği, savunma harcamalarında son 10 yıldır bilinçli olarak yapılan kısıntıları kaldırarak 'ortak savunma gücü' kurma konusunda 100 milyar euroya varan bir bütçeyi onaylamaya hazırlanıyor. Avrupa Komisyonu, bugünkü toplantısında, savunma işbirliğinin canlandırılması için 5 milyar euroluk (5.3 milyar dolar) bir fon kurulmasını ve AB'nin ortak bütçesinden ve kalkınma bankasından askeri araştırmalara fon ayrılmasını yasaklayan kuralların iptalini önerdi.
Alman gazetesi Süddeutsche Zeitung'un haberine göre de, AB Komisyonu yetkilileri, Avrupa savunma stratejisinin bir parçası olan bu fon için ihtiyaç duyulan kaynağın 25 ile 100 milyar euro arasında olduğunu belirtti.
TRUMP, 'NATO SİZİN OTOMATİK KORUYUCUNUZ DEĞİL' DEMİŞTİ
Gazetenin haberinde ayrıca ABD'de başkan seçilen Donald Trump'ın seçim kampanyası döneminde, Avrupa ülkelerinin savunma alanına daha çok yatırım yapmaları ve NATO'nun artık Avrupa ülkelerinin 'otomatik koruyucusu' olmaktan çıkması gerektiğini vurgulaması da AB ülkelerini savunma konusunda yeni hamleler yapmaya iten faktörler arasında olduğu belirtildi.
'ORTAK SAVUNMA BİRLİĞİ' ARALIK'TA KESİNLEŞECEK
AB Komisyonu'ndan bu konuda getirilen öneriler arasında bulunan 'Ortak Avrupa Güvenlik ve Savunma Birliği' kurulması planının aralık ayında düzenlecek AB zirvesinde kabul edilmesi bekleniyor. Bu plan ile kurulacak birliğin NATO'ya rakip olmayacağının altı çiziliyor. Gazeteye konuşan AB Komisyonu yetkilileri, hedefin ortak bir 'Avrupa ordusu' kurmak olmadığını belirtti. Ayrıca kurulacak bu birliğin idaresi için sivil ve askeri yönetim kademelerinin kurulacağı bildirildi. Oluşturulacak fon ile AB'nin savunma sanayi alanında daha aktif hale gelmesi hedefleniyor. Fon üzerinden yapılacak yatırımların çerçevesi ve içeriği ise AB üyesi ülkeler tarafından belirlenecek.
'NATO'YA RAKİP BİR AB ORDUSU KURULACAK DEMEK DEĞİL'
Avrupa Komisyonu Başkan Yardımcısı Jyrki Katainen ise, "Bu bir AB ordusu kurulacak ya da sosyal güvenlik yerine askeri güvenliğe para harcanacak demek değil" dedi. "Giderek çoğalan tehditlerle karşı karşıyayız ve harekete geçmemiz gerekiyor" diyen Finlandiya eski başbakanı Katainen, elde edilecek tüm savunma varlıklarının ulusal hükümetlere ait olacağını vurguladı. Önerinin temeli, parasal katkı yapacak AB hükümetlerinin aynı zamanda borç da alabilmelerine imkan veren bir savunma fonu oluşturmak. Böylece helikopter ya da insansız hava araçları gibi savunma programları için her zaman kullanılacak para var olacak. Fona, Avrupa Yatırım Bankası da destek verebilecek. Ancak bundan önce bankanın askeri projeleri desteklemesine karşı getirilmiş olan yasağın kaldırılmasını, üye ülkelerin çoğunluğu onaylamak zorunda.
HARCAMAZLARSA BÜTÇE AÇIKLARINDAN DÜŞEBİLİR
Kurulmasından önce hükümetlerarası bir anlaşma gerektiren fon için önerilerden biri de, tahvil ihracı ile finans piyasalarından sermaye sağlamak. Bu durumda Komisyon fonu yönetecek ancak sahibi olmayacak. Öneride, ağır kamu borçları olan Fransa ve İtalya'ya kolaylık göstermek için, bir ülkenin fona kattığı ancak doğrudan askeri malzeme alımı için harcamadığı meblağın, o ülkenin bütçe açığından düşülmesi hükmü de getirildi. AB kurallarına göre üyelerin bütçe açığının, ekonomik üretiminin yüzde 3'ünü aşmaması gerekiyor. Bu öneriden ayrı olarak, AB'nin yıllık 150 milyar euro civarında olan bütçesini de denetleyen Avrupa Komisyonu, 2011 yılından itibaren her yıl bütçeden 500 milyon euronun askeri araştırmalar için kullanılmasının artık uygun olacağı görüşünü de belirtti.
AVRUPA, SAVUNMADA EN GERİDE KALDI
AB'nin savunma harcamaları geçen 10 yılda aynı düzeyde seyrederek 200 milyar euroda kaldı. Buna karşılık Çin, aynı süre zarfında savunma harcamalarını yüzde 150 artırdı. Aynı şekilde ABD, sadece 2015'te AB'nin toplam savunma harcamalarının iki katından daha fazla savunma harcaması yaptı.