'5G'nin koronavirüsü yaydığı ispatlandı mı?', '5G corona virüsü yayıyor mu?' sorularının yanıtları internette araştırılıyor. Çin'in Vuhan kentinde 12 Aralık 2019'da ortaya çıkan ve dünya genelinde 100 bine yakın insanın ölümüne neden olan corona virüs (koronavirüs) salgını, eğitimden spora hemen herkesi derinden etkiledi. Koronavirüse (kovid-19) dair çeşitli komplo teorileri de kulaktan kulağa hızla yayılıyor. İngiltere'nin Liverpool ve Birmingham kentlerinde son birkaç gündür, koronavirüsü yaydığına inanılan 5G baz istasyonlarına saldırılar düzenlendi. İngiliz yetkililer, ağır hasar alan 5G baz istasyonlarının kullanılamaması nedeniyle acil yardım ekiplerinin çalışmalarının aksayabileceği uyarısında bulundu. Peki, '5G ile corona virüs bağlantısı nedir?' Detayları KARAR.com okurları için derledik...
5G CORONA VİRÜSÜ YAYIYOR MU?
Karar gazetesi yazarı Yıldıray Oğur, 6 Nisan 2020 Pazartesi günü kaleme aldığı yazısında, İngiltere'de yaşanan 5G baz istasyonlarını kundaklama hadiselerine değindi. Kundaklama videolarının Facebook'taki 50 bin üyeli 5G karşıtları grubunda zafer havasında paylaşıldığını belirten Oğur, "Bazı şehirlerde 5G hatları döşeyen görevliler mahallelilerden tepki görüyor. Anti-5G kampanyası katılanlar arasında ünlü oyuncular, şarkıcılar da var. Sebep; koronavirus’ün 5G baz istasyonlarından yayıldığı teorisi. Teori ilk olarak Mart ayında alternatif tıpçı Amerikalı doktor Thomas Cowan tarafından ileri sürülmüş. Cowan’a göre ortada bir virüs yok, Wuhan'dan yayıldığı da fasarya. İlk Wuhan’da ortaya çıkmasının sebebi Çin’de 5G baz istasyonlarının ilk oraya yerleştirilmiş olması. Teorinin en büyük delili ise 5G teknolojisinin gitmediği Afrika’da virüsün yayılmıyor oluşu. Sadece Afrika'daki koronavirüs rakamlarıyla bile yerle bir edilebilecek bu komplo teorisinin videoları bir anda internette viral haline geldi" diye yazdı.
YILDIRAY OĞUR'UN YAZISINI OKUMAK İÇİN TIKLAYIN
İNGİLİZ YETKİLİLER: TAMAMEN SAÇMALIK!
5G teknolojisinin koronavirüsün yayılmasında rolü olduğu teorileri sosyal medyada hızla yayılırken, İngiliz yetkililer ise 5G'nin koronavirüsü yaydığı teorilerini kesin bir dille reddetti. İngiltere'de kabine faaliyetlerinin koordinasyonundan sorumlu Bakan Michael Gove bu yöndeki bir soru üzerine "Bu sadece bir safsata, hem de tehlikeli bir saçmalık" dedi. İngiltere Ulusal Sağlık Sistemi Medikal Direktörü Stephen Powis 5G komple teorisinin bilimsel bir veriye dayanmayan yalan haber olduğunu söyledi. Powis, bu iddiaların salgınla mücadele eden acil yardım ekiplerinin çalışmalarına zarar verebileceğini kaydetti. Powis, "5G hikayesi tamamen ve sonuna kadar bir zırva. Saçmalık. Yalan haberinin en kötü türlerinden birisi" dedi.
5G İLE CORONA VİRÜSÜN BAĞLANTISI VAR MI?
İngiliz gazetesi Daily Star'ın 5G sinyallerinin salgını hızlandırabileceğine ilişkin 24 Mart 2020 tarihinde yayımladığı haberle daha fazla konuşulmaya başlayan mesele, İngiltere'de haberlerin doğruluğunu araştıran fullfact.org sitesi tarafından incelendi.
İki kusurlu teori üzerinden yola çıkılan incelemeden bu teorilerden ilki, 5G'nin bağışıklık sistemini baskıladığına ilişkin. 5G ve virüs arasında kurulan bağda sunulan bu iddiada, virüsün bir şekilde ağın radyo dalgalarını kullanarak yayılmasını hızlandırdığını söyleniyor.
BBC'nin teknoloji editörü Leo Kelion bu iddiaya ilişkin kaleme aldığı yazıda 5G'nin dalga bandının hala 'iyonlaştırıcı' olmadığının altını çizdi. Kelion'ın aktardığına göre, iyonlaştırıcı olmayan bir dalganın hücremizdeki DNA'daki kimyasal bağları hasara neden olacak şekilde parçalamak için yeterli enerjiye sahip değil.
Daily Star'da sunulan ikinci teoride ise bakterilerin birbirleriyle iletişimi bu sinyaller aracılığıyla sağladığı. Atfedilen dayanak 2011 yılında yazılan bir makaleye dayandırılıyor. Ancak fullfact.com'un aktardığına göre böyle bir şey de mümkün değil ve söz konusu makale de tartışmalı. Öte yandan öyle olmuş olsa bile koronavirüs bir bakteri değil. Kelion da bu tartışmalı durumu ana akım bilimsel düşüncenin çok dışında bulduğunu dile getiriyor ve ekliyor; "Bu teorilerin her ikisinde de büyük bir kusur var. Koronavirüs, 5G'nin henüz konuşlandırılmadığı İngiltere şehirlerinde ve teknolojiyi henüz benimsemeyen Japonya ve İran gibi ülkelerde yayılıyor."
5G'NİN CORONA VİRÜSÜ YAYDIĞI İSPATLANDI MI?
Teyit.org'a göre 5G'nin koronavirüse (kovid-19) neden olduğunu ortaya koyan herhangi bilimsel bir çalışma bulunmuyor.
Virüsün henüz tam olarak tespit edilemeyen bir canlıdan insanlara bulaştığına dairse bulgular mevcut. Hastalık Önleme ve Kontrol Merkezi'nin internet sitesinde yer alan bilgiye göre deve, yarasa, sığır ve kedi gibi hayvanlarda bulunabilen koronavirüsler nadir de olsa insanlara geçebiliyor. SARS ve MERS hastalıklarına yol açan koronavirüsler de hayvanlardan insanlara geçmişti.
"BİLİMSEL VE MANTIKSAL TEMELİ YOK"
Hacettepe Üniversitesi'nden Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Mehmet Ceyhan'a göre, 5G'nin veya başka bir teknolojinin bu virüsü ortaya çıkarmış olma ihtimali yok.
Ceyhan, "Ya biri dalga geçmiş ya da ilgi çekmek için böyle şeyler söylüyorlar. Radyasyonun bu şekilde bir mutasyona yol açması mümkün değil. Çünkü bu, radyasyon gibi bir etkenin bir gen parçasında değişiklik yapmasıyla çıkmış bir virüs değil" diye konuştu.
Corona virüsün (covid-19) 5G teknolojisiyle ilişkili olduğu iddiasını 'desteksiz, bilimsel ve mantıksal bir temeli olmayan bir komplo teorisi' diye niteleyene Ceyhan, "Bu koronavirüsün yüzde 81'i yarasa koronavirüsünden yani SARS virüsünden, yüzde 19'u da tamamen pangolin koronavirüsünden oluşan bir gen yapısına sahip. Yani bir laboratuvar ortamında ya da böyle bir teknolojik imkanla yapılsa içinde bunlar dışında genler de olurdu" ifadelerini kullandı.
UZMANLAR '5G' TEORİSİNİ REDDEDİYOR
Farklı ülkelerden uzmanlar Çin, Güney Kore, Birleşik Krallık ve ABD'nin 5G teknolojisinin ticari kullanımına öncülük ettiğini kabul ediyor. Ancak koronavirüs 5G şebekeleri olmayan birçok ülkede de (örneğin, Malezya, İran, Fransa, Singapur ve Nijerya) hız kazandı.
AFP'ye konuşan uzmanlara göre radyasyon nedeniyle 5G ağlarının ve genel olarak mobil ağların kullanımıyla ilgili sağlık endişeleri olsa da virüslerle hiçbir ilgisi yok. İskoçya'da 5G'yi test eden Glasgow Üniversitesi'nde araştırmacı olan Yusuf Sambo, "Evet, 5G'nin sağlık üzerindeki etkilerine dair endişeler var, ancak viral enfeksiyonlarla değil, kanserle ilgili" dedi.
Surrey Üniversitesi'nde kablosuz iletişimdeki maruziyet alanında uzmanlaşmış araştırmacı Fabien Heliot da 5G'deki dalga biçimlerinin 4G'ye benzer şekilde tasarlandığını söyledi. Heliot’a göre 5G'nin olası yan etkileri 4G, 3G, 2G, Wi-Fi ile aynı. Çünkü tüm bu kablosuz iletişim teknolojileri enerjiyi yayan EM dalga biçimini kullanıyor.
Heliot ayrıca, canlı bir varlık olarak virüsün, radyasyon tarafından yaratılamayacağını söyledi: "Aslında tam tersi bir durum var. Radyasyonun canlılara zarar vermemesini sağlamak için kurallar koyuluyor."
5G TEKNOLOJİSİ BAĞIŞIKLIK SİSTEMİNİ ZAYIFLATIR MI?
5G'nin koronavirüsle ilişkisine dair bir diğer görüş de bu teknolojinin bağışıklığı zayıflattığını ve enfekte olmayı kolaylaştırdığını iddia ediyor. Ancak Reading Üniversitesi'nden hücre mikrobiyolojisi uzmanı doktor Simon Clarke’a göre bu iddia 'tam bir saçmalık'.
BBC'nin aktardığına göre Clarke, 5G'nin bağışıklık sistemini zayıflattığı fikrinin herhangi bir incelemeye dayanmadığını söyledi ve ekledi: Bağışıklık sistemi yorulmak veya iyi bir beslenme düzeni uygulamamak gibi her türlü şeyle zayıflayabilir. Bu dalgalamalar çok büyük olmasa da sizi enfekte olmaya açık hale getirebilir. Radyo dalgaları sizin ısınızı artırırken fizyolojinizi bozabilir. Yani bağışıklık sisteminize zarar verebilir. Ancak 5G radyo dalgalarının (enerji seviyeleri) azdır ve bağışıklık sistemini etkileyecek kadar güçlü değildir. Bu konuda çok sayıda çalışma var."
" '5G' TEORİSİ AKIL DIŞI"
Üsküdar Üniversitesi Halk Sağlığı Uzmanı Prof. Dr. Haydar Sur da söz konusu iddianın 'zorlama' olduğunu ifade etti. 5G'nin yarattığı immün sistem zayıflığından çok daha fazla faktörün bağışıklığı etkilediğini belirten Sur, "Doğada tahribat yaratmış insanların bunu getirip sadece bir faktöre bağlaması akıl dışı... İnsanlar hayvanların habitatına el koyup doğal dengeyi değiştirdi. Ozon tabakası, küresel ısınma var, iklimler değişiyor, bitki örtüsü değişiyor... Bütün dünyanın ekolojik dengesi değişirken bu kadar faktörün etkisinin olmayıp da 5G'nin olduğunu kim, hangi araştırmayla buldu acaba?" dedi.
Bir hipotezin doğrulanması için araştırma yapılması gerektiğini ve bu gibi fikirlerin araştırılmadan yayılmasının doğru olmadığını vurgulayan Sur, şunları ekledi: "Virüslerde insan-insan, insan-hayvan ve hayvan-hayvan etkileşimleri, doğal yaşam alanları değiştikçe yeniden şekillendiği sürece, hayvandan insana virüsün geçişi, virüsün tekrar hayvanlara geçişi, sonra insan üzerinde mutasyona uğrayıp insandan insana geçişi gibi zincirleme olaylar, yeni koronavirüs gibi birçok virüsü ortaya çıkaracaktır. Bu ne ilk ne de son."
5G TÜRKİYE'YE NE ZAMAN GELECEK?
5G teknolojisi 2020 yılı itibariyle ülkemizde bulunmuyor. 5G tahminlere göre ülkemizde ilk olarak 2021 yılı içinde kullanılabilecek. Belirli merkezlerde kullanıma sunulup, altyapı uygunluğuna göre zamanla yaygınlaştırılacak. Ülke genelinde kullanım ise en iyi ihtimalle 2022 yılında başlamış olacak. 5G teknolojisinin ülkemizde ilk olarak İstanbul Havalimanı'nda kullanılması planlanıyor.
Araştırmalara göre, 2025 yılının sonuna kadar dünya nüfusunun yüzde 65'i, 5G kapsamasında olacak ve mobil veri trafiğinin yüzde 45'i 5G üzerinden gerçekleşecek. Ayrıca önümüzdeki 5 yıl içinde, 5G abone sayısının artışıyla, 5G ekosisteminin 2,6 milyar dolarlık bir ekonomik hacme ulaşması bekleniyor. Şu an dünya üzerinde 5G'nin en yaygın kullanıldığı ülke olan İsviçre'de 5G noktalarının sayısı 200'den fazla. Çin ise 5G'ye geçmekle kalmayıp 6G için çalışmalara başlamış durumda.