15 Temmuz 2016 günü Fetullahçı Terör Örgütü tarafından gerçekleştirilen darbe girişimi sırasında yaşanan hava trafiği, darbeci unsurların organizasyonunu ve darbe karşıtı askerlerin önlemlerini ortaya koyuyor.
Independent Turkish'ten Cihat Arpacık, o gece yaşananları dakika dakika kaleme aldı.
Harp ceridesine göre, 15 Temmuz gecesi askerler depolardan stingerleri de çıkartarak darbecilerin ele geçirdiği uçakları indirmeye çalıştı.
Korgeneral Ziya Kemal Kadıoğlu, o dönem Başbakanlık koltuğunda oturan Binali Yıldırım’dan telefonla uçak düşürme yetkisi olarak da bilinen H-188 yetkisini aldı.
Gece belli bir saatten sonra kalkan her uçak vur emriyle havalandı.
İstanbul üzerinde uçan bir uçak düşürülmeyle tehdit edildi.
Darbe girişiminin gerçekleştiği gece havada yaşananlar dakika dakika ceridelere şöyle kaydedildi:
19:05: Genelkurmay 2. Başkanı Orgeneral Yaşar Güler'in, Hava Kuvvetleri Harekat Merkezi’ne bir emir göndererek, Türk hava sahasındaki tüm uçakların indirilmesi ve uçak kaldırılmaması talimatı verdi.
19:16: Orgeneral Güler’in bu emri Hava Kuvvetleri Harekat Merkezi’nce teyit edildi.
19:48: Silahlı Kuvvetler Harekat Merkezi'nden tuğgeneral İlhan Kırtıl, Solo Türk uçakları, Suriye’yle ilgili görevlendirilen uçaklar ve SİHA’ların uçuşa devam edebileceklerini, kurye uçaklarının durumunun yarım saat içinde belli olacağı emrini gönderdi.
20:01: Hava Kuvvetleri Harekat Merkezi'nden Yüzbaşı Caner Gökçeoğlu, ulaştırma uçuşlarının serbest hale getirildiği bilgisi geçti.
21:29: Konya 3. Ana Jet Üs Komutanlığı 135. Filo’ya ait 2 adet Cougar tipi helikopter Yalova Meydan Komutanlığına inerek yakıt ikmali yaptı.
22:16: Diyarbakır 8. Ana Jet Üs Komutanlığı’ndan 6, Akıncı 4. Ana Jet Üs Komutanlığı’ndan ise 4 F-16 uçağının izinsiz şekilde kalktı.
22:29: İmralı Adası'nın kuzeyinde izinsiz uçuş yapan 5 helikopter tespit edildi.
6 UÇAK ANKARA'DA ALÇAK UÇUŞA BAŞLIYOR
22:35: Diyarbakır 8.Ana Jet Üs Komutanlığı'ndan havalanan, pilotlar Yavuz İstek, İbrahim Yozgat, Erdem Erdoğan, Fatih Şen, Aziz Ersel Emanet, Ahmet Özdemir, Ceyhan Karakurt ve Yıldıray Korkmaz yönetimindeki 6 F-16, Ankara üzerine geldiğinde alçak uçuş yaptıktan sonra Akıncı Üssü'ne indi.
22:42: Sabah saat 16:00 sıralarında Kayseri 12. Hava Ulaştırma Üs Komutanlığı'ndan kalkıp saat 17:00 sıralarında Akıncı Üssü'ne inen GÖREN uçağı lazerle işaretleme ve tespit ettiği koordinatları F-16 uçaklarına bildirmek üzere izinsiz kalktı.
22:45: Darbe karşıtı askerler Eskişehir Birleştirilmiş Hava Harekat Merkezi’nde (BHHM) organize olup Diyarbakır 8.Ana Jet Üs Komutanlığı aranarak izinsiz kalkan 6 adet F-16 uçağının geri dönmesi için çağrı yapılmasının talep etti. Uçaklarım çağrıya cevap vermedi.
DARBECİLERİN HELİKOPTERLERİ DE HAVALANDI
22:53: Kütahya radarı, GM001 ve GM002 iz numaralarını kullanan 2 helikopterin İmralı Adası yakınlarında uçtuğunu tespit etti.
22:54: Havada Diyarbakır'dan kalkan 6 adet, Akıncı Üssü'nden kalkan 4 F-16 uçağı, İncirlik’ten kalkan 2 tanker uçağı ve Akıncı Üssü'nden kalkan 1 adet keşif gözetleme (GÖREN) uçağının izinsiz olarak havada olduğunun tespit edildi.
22:55: Özel Kuvvetleri Komutanlığı'nda görevli Semih Terzi, Diyarbakır 8.Ana Jet Üs Komutanlığı kulesinde görevli albaydan Ankara'ya gitmek üzere 2 adet kasa nakliye uçağı ayarlamasını istedi. Albay bu talebi Eskişehir BHHM’ye sordu. Eskişehir’den izin çıkmaması üzerine Hava Kuvvetleri Harekat Merkezi'nde bulunan Tuğgeneral Osman Nuri Gür, Diyarbakır kuleye telefon açarak Semih Terzi'nin 2 nakliye uçağı ile birlikte Etimesgut havalimanına gelmesi konusunda yardımcı olunmasını istedi. Bu uçaklarla Ankara’ya gelen Semih Terzi Özel Kuvvetler Komutanlığı’nı ele geçirmek istediği sırada Ömer Halisdemir tarafından öldürüldü. Terzi’nin yanındaki darbeciler ise Halisdemir’i şehit etti.
“HAVA KUVVETLERİ HAREKAT MERKEZİ İLLEGALDİR, TALİMATLARI YERİNE GETİRMEYİN"
23:09: Akıncı 4. Ana Jet Üs Komutanlığı ve Diyarbakır 8.Ana Jet Üs Komutanlığı kulelerine, EBHHM tarafından izinsiz kalkan uçakların geri çağrılması emri verildi. Akıncı 4. Ana Jet Üs Komutanlığı kulesi, Albay Ahmet Özçetin'in talimatıyla uçuşların devam edeceği cevabını verdi.
23:47: İncirlik'ten kalkan ASENA 01 çağrı adlı tanker uçağının Afyon semalarında olduğu tespit edildi.
23:50: Eskişehir BHHM ile Hava Kuvvetleri Harekat Merkezi arasındaki irtibat koptu.
23:51: Korgeneral Mehmet Şanver, EBHHM’de görevli Albay İsmail Üner’e, “Hava Kuvvetleri Harekat Merkezi'nin illegal olduğunu” söyleyerek “Hiçbir talimatının yerine getirilmeyeceği” emrini verdi.
23:58: Balıkesir Üssü'nden 2 adet F-16 uçağı izinsiz kalkarak İstanbul’a doğru havalandı.
00:11: Korgeneral Mehmet Şanver, EBHHM’de görevli Albaya, şu emri yazdırarak tüm üs uçuş kulelerine bildirdi:
1-) Hava Kuvvetleri Harekat Merkezi tarafından yasal olmayan emirler verildiği tespit edilmiştir
2-)Hava Kuvvetleri Harekat Merkezi'nin hiçbir talimatı yerine getirilmeyecektir
3-) Hava Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Abidin Ünal BHHM üzerinden Hava Kuvvetlerine yönelik yazılı emirler vermeye devam edecektir, 4-)Hava Kuvvetleri Komutanı'nın emrinin olmadığı sürece hiçbir uçak kaldırılmayacaktır
5-)Talimatlara riayet etmeyenler hakkında yasal işlem yapılacaktır.
00:16: Havada izinsiz şekilde Diyarbakır'dan kalkan 6, Akıncı Üssü'nden kalkan 4, Balıkesir'den kalkan 2 F-16 uçağı, İncirlik'ten kalkan 2 tanker uçağı ve Akıncı Üssü'nden kalkan 1 keşif uçağının olduğu tespit edildi.
00:18: Hava Kuvvetleri Komutanı'na tahsisli VIP kasa uçağı Sabiha Gökçen Havalimanı'na indi.
00:33: Akıncı Üssü'nden 2 F-16 uçağı daha izinsiz kalktı.
00:59: Denizli Çardak Havalimanı'ndaki kule görevlisi, Eskişehir BHHM'den Albay İsmail Üner'i arayarak, 11. Tugay Komutanlığı personelinin hava meydanına geldiğini, personelin Kayseri'den gelecek nakliye uçakları ile Ankara'ya gideceğini bildirdi. Albay Üner, bilgiyi veren kule görevlisine, pistin iniş ve kalkış yapılamayacak şekilde kapatılması, pist ışıklarının karartılması ve personelin emniyeti için kulenin terk edilmesi talimatı verdi.
01:03: Balıkesir'den kalkan ve İstanbul'a doğru giden 2 adet F-16 uçağı geri dönerek piste indi.
01:10: Hava Kuvvetleri Komutanı Abidin Ünal'ı kaçırarak Akıncı Üssü'ne götüren uçak Sabiha Gökçen Havalimanı'ndan kalkış yaptı.
01:13: Diyarbakır'dan gelen Özel Kuvvetler Grup Komutanı darbeci Tuğgeneral Semih Terzi'nin uçağı Etimesgut havalimanına indi.
01:32: Hava Kuvvetleri Komutanı Abidin Ünal'ı Sabiha Gökçen havalimanından alarak Akıncı Üssü'ne götüren uçak ile irtibat kurulmaya çalışıldı ancak uçak çağrılara cevap vermedi.
01:45: İncirlik'ten kalkan Asena 01 çağrı kodlu uçak çağrılara cevap vermedi.
01:59: Kayseri'den kalkan Mavi 36 kodunu kullanan ve Denizli Çardak'a giden nakliye uçağı Eskişehir’den giden talimatlara uymayacağını sadece Kayseri 12.Üs Komutanı Tuğgeneral Cemal Akyıldız'dan talimat alacağını bildirdi.
02:06: Kayseri'den kalkan ve Şırnak’a giden nakliye uçağının Şırnak’a inmesine izin verilmedi. Uçağın Kayseri'ye dönmesi sağlandı.
02:18: İncirlik Üssü'nden kalkan Asena-02 isimli tanker uçağı elektronik teşhis tanıma sistemini kapattı, Akıncı Üssü'nden 1 F-16 uçağı daha izinsiz kalktı.
02:19: Eskişehir BHHM, Türk hava trafiğini NATO'nun görmemesi için sistemlerini NATO'ya kapatma talimatı verdi.
02:29: Akıncı Üssü'nden 1 F-16 uçağı daha izinsiz kalktı.
02:47: Kayseri'den kalkan 2 nakliye uçağı Denizli Çardak Havalimanı'na gitmek istedi.
02:51: Kayseri'den kalkan nakliye uçaklarının Kayseri'ye geri dönmesi mahsurlu görüldü. Uçaklar Malatya 7.Ana Jet Üs Komutanlığı'na yönlendirildi.
03:47: Kayseri'den kalkan nakliye uçağı Hatay'a indi.
03:58: Diyarbakır 8.Ana Jet Üs Komutanı Tuğgeneral Deniz Kartepe'nin İstanbul'dan Diyarbakır'a gitmek için uçakla kalkmak istedi.
04:01: İzmir 2. Ana Jet Üs Komutanlığı'ndan Hava Kuvvetleri Komutanlığı Kurmay Başkanı Korgeneral Hasan Hüseyin Demirarslan İzmir Kaklıç meydanından Eskişehir'e gelmek üzere havalandı.
İSTANBUL'A GİDEN UÇAĞA ANGAJMAN TEHDİDİ
04:14: Hava Kuvvetleri Denetleme Başkanı Korgeneral Yılmaz Özkaya, 3 helikopterin Dalaman meydanına indiğini bildirdi.
04:15: Akıncı'dan kalkan F-16 uçağı, İncirlik'ten kalkan tanker uçağından yakıt ikmali yaptı.
04:19: Dalaman havalimanına inen bir helikopter tekrar kalkış yaptı, helikopterin personeline ulaşılamadı.
04:25: Akıncı'dan kalkan F-16 uçağı İstanbul üzerine doğru uçuşa başladı. Uçak ile ‘Phone peack’ yöntemiyle irtibat kuruldu, Akıncı'ya dönmez ise angaja uğrayacağı uyarısının yapıldı.
04:29: Akıncı Üssü'nün elektrikleri kesildi.
04:32: Kayseri'den kalkan nakliye uçaklarının Malatya'ya indi.
BAŞBAKAN "VUR" EMRİ VERDİ
04:36: Korgeneral Ziya Kemal Kadıoğlu, Başbakan Binali Yıldırım’dan telefonla uçak düşürme yetkisi olarak bilinen H-188 yetkisi aldı. Bu talimat sonrası Erzurum ve İncirlik meydan pilotlarına, durumları musait ise H-188 yetkisi kalkma emri verildi.
04:40: Akıncı'dan kalkan keşif uçağı, Malatya'ya inen nakliye uçaklarının arasına karışarak Malatya Erhaç 7.Ana Jet Üssü'ne indi.
04:42: İncirlik ve Erzurum meydanlarındaki F-16 uçaklarına H-188 yetkisiyle kalk emrinin verildi.
Balıkesir: Vur emrini yazılı verin
04:45: Balıkesir 9.Ana Jet Üs Komutanlığı, F-16 jetlerinin H-188 yetkisi ile kalkabilmesi için Eskişehir BHHM'den yazılı mesaj emri talep etti. Yazılı mesaj komutanlığa gönderildi.
04:49: Erhaç 7. Ana Jet Üs Komutanlığı'ndan 4 F-4 bombardıman uçağının kalkış yapmaya hazırlandığı kule tarafından bildirildi. Uçakların kalkmaması için BHHM'den talimat verildi. Üs komutanı bu talimata rağmen uçakları kaldırmak istedi ancak Kayseri'den kalkan ve Malatya'ya inen nakliye uçaklarının pisti kapatması nedeniyle F-4 bombardıman uçakları kalkamadı.
04:51: İzmir radarı, 2 helikopterin Muğla İmsik Havalimanı’na indiğini bildirdi.
Darbe karşıtı 2 uçak, düşürme yetkisiyle kalktı
04:54: 2 adet F-16 uçağının daha Erzurum’dan H-188 yetkisiyle kalktı. Darbenin önlenmesi için ilk karşı hava harekatı başladı.
04:57: Etimesgut Havalimanı'na izin verilmemesine rağmen 2 helikopter indi.
05:01: Akıncı Üssü'nden kalkan F-16 uçağı, İncirlik Üssü'nden kalkan tanker uçağından yakıt aldı.
05:02: Diyarbakır 8.Ana Jet Üs Komutanlığı'ndaki F-16 uçaklarına da H-188 yetkisiyle “kalk” talimatı verildi.
05:05:Dalaman'daki F-16 uçaklarına H-188 yetkisiyle kalk talimatı verildi. Talimatlar telefon trafiğiyle iletildi.
05:06: Darbecilerin atama listesinde Hava Kuvvetleri Komutanı olarak görünen Hava Kuvvetleri Komutanlığı Kurmay Başkanı Korgeneral Hasan Hüseyin Demirarslan'ın içinde bulunduğu nakliye uçağı Eskişehir’e indi.
05:13:Balıkesir 9.Ana Jet Üs Komutanlığı'ndaki F-16 uçaklarına H-188 yetkisiyle kalk talimatı verildi.
05:14: H-188 yetkisiyle kalkan kalkan bütün hava savunma uçaklarına angajman yetkisi verildi.
05:15: Diyarbakır 8.Ana Jet Üs Komutanlığı'ndaki F-16 uçaklarına kalk emri verildi.
05:15: Erhaç uçuş kulesi, F-4 bombardıman uçaklarının pistin kapatılması nedeniyle kalkamadıkları için park yerlerine geri döndüğünü bildirdi.
05:24: Akıncı Üssü'ne 2 adet F-16 uçağı indi.
05:24:İncirlik 10.Üs komutanlığından F-16 filo komutanı yarbay Halil İbrahim Özdemir'e, Eskişehir BHHM tarafından üssün komutasını almasını ve üs komutanı Bekir Ercan Van'ın talimatını yerine getirmemesi talimatı verildi.
05:25:Hava Kuvvetleri Komutanlığı Kurmay Başkanı Demirarslan'ın Eskişehir BHHM'ye geldi.
05:27: Demirarslan, 7 saattir telefonuna ulaşılamayan Adana İncirlik 10.Üs Komutanı Tuğgeneral Bekir Ercan Van'a hemen telefonla ulaşabildiği anlaşıldı.
05:28: İstanbul Atatürk Havalimanı'nın ışıkları açıldı.
"STİNGERLERİ CEPHANEDEN ÇIKARIP MEVZİ ALIN"
05:31Nakkaştepe Uçuş Tabur Komutanlığı’na, yerden havaya savunma füzeleri Stingerlerin cephanelikten çıkarılarak mevzi alınması emri verildi.
05:34: Darbecilere karşı HAWK Filo Komutanlığı’na bağlı İstanbul'daki hava savunma füzelerinin hazırlanması talimatı verildi.
05:37: Saatlerdir telefon irtibatı sağlanamayan Kayseri 12.Üs Harekat Komutanı Albay Erhan Baltacıoğlu ile Korgeneral Demirarslan arasında hemen telefon irtibatının sağladı.
05:40: Akıncı Üssü'ne 1 F-16 uçağı indi.
AKIN ÖZTÜRK'ÜN DAMADININ YALANI
05:45: Marmaris'ten 4 helikopterin Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın kaldığı otele saldırı amacıyla kalktığı, helikopterlerden ikisinin İmsık meydanına iniş yaptığı bilgisi alındı.
06:00: Darbede rol alan Orgeneral Akın Öztürk'ün damadı Yarbay Hakan Karakuş, Akıncı Üssü’nden kalkan bütün uçakların indiğini, bütün pilotların filoya gittiğini söyledi. Ancak bilginin yalan olduğu ilerleyen dakikalarda ortaya çıktı.
06:07: 1 F-16, Akıncı Hava Üssü’nden izinsiz şekilde kalktı. Uçak, çağrılara cevap vermedi.
"AKINCIDAN KALKAN TÜM UÇAKLARI DÜŞÜRÜN"
06:15: Akıncı Hava Üssü'nden kalkacak uçakların düşürülmesi talimatı verildi.
06:16: Erzurum'dan kalkan F-16 uçağı Akıncı Üssü yakınlarına geldi.
06:24: Akıncı'dan kalkan F-16’nın üzerinde 4 bomba olduğu, 2 bombayı ise attığı tespit edildi. Bunlar Ankara’ya düşen son bombalardı.
07:137: Uçak, uyarı atışı yapılmadan indi. Darbe karşıtı F-16’lardan biri, İncirlik’ten kalkan tanker uçağını inişe zorlamak üzere yönlendirildi.
06:55: İncirlik 10.Tanker Üs Komutanlığı'ndan kalkan Asena-03 tanker uçağının, Zıpkın 67 ile önlendikten sonra Damp yapmaya başladığı anlaşıldı.
07:12: Atatürk Havalimanı üzerinde izinsiz uçuş yapan 2 helikopter tespit edildi.
07:13: Kobra 67 uçağı, Atatürk Havalimanı üzerindeki helikopterlere karşı bölgeye yönlendirildi.
07:18: Güvercinlik'ten kalkan helikopter, darbe karşıtı askerlere ateş açtı.
07:19: Afyon meydanında bulunan “Akıncı 67” uçağına “Hazır olduğunda kalk” emri verildi.
07:21: Atatürk Havalimanı üzerinde izinsiz uçan 2 helikopter, Atatürk Havalimanı askeri tesisine indi.
BAŞBAKAN YILDIRIM: AKINCIYI BOMBALAYIN
07:31: Başbakan Binali Yıldırım, Korgeneral Hasan Hüseyin Demirarslan'ı arayarak Akıncı Üssü'nden uçak kalkmaması için pistin bombalanması talimatı verdi.
07:40: Ankara Batıkent’te izinsiz uçan 3 helikopter takibe alındı.
07:41: 1 F-16’nın mühimmatsız şekilde şehir merkezi üzerinde izinsiz alçak uçuş yapmaya başladı.
07:41: Akıncı'dan kalkan helikopterler önüne uyarı atışı izni verildi.
07:44: 2 Skorsky, 2 Kobra helikopterin Eryaman'a doğru gittiği bilgisi alındı.
07:50: 1.Üs Harekat Komutanı'na top yüklü 4 adet F-4, 2 adet de Mak-82 uçağı hazırlanması, ekiplerin çağrılması ve kalkacak şekilde hazırlanması talimatı verildi.
07:52: Akıncı 21 tarafından darbeci “GK-235” numaralı uçağa uyarı yapıldı.
07:59: Akıncı Üssü ana pist ve Emercensi piste top atışı talimatı verildi.
AKINCI'DA PİSTLER VURULDU
08:03: Darbe karşıtı Akıncı 21 uçağı, Akıncı Hava Üssü’ndeki 2 numaralı Emercensi piste top atışı yaptı. Diğer uçak ise ana pisti bombaladı.
08:05: Dalaman meydanındaki uçaklara “kalk” emri verildi.
08:26: Bir helikopterin Genelkurmay Başkanı Hulusi Akar’ı alıkonulduğu Akıncı Hava Üssü’nden alarak Çankaya'ya götürdüğü bilgisi alındı.
09:06: Akar’ı taşıyan helikopter Çankaya’ya indi.
09:59: Milli Savunma Bakanı Eskişehir BHHM ile görüştü. Akıncı’dan kalkan uçakları gerekirse vurma talimatı verdi.
10:42: Akıncı’da çalıştırılan 2 helikopterin yakınına ateş açıldı.
10:43: Akıncı'da bulunan helikopterler atıştan sonra motoru durdurdu.
10:43: Adana İncirlik 10. Tanker Üs Komutanlığı'ndan gece kalkan ASENA 03 kodunu kullanan tanker uçağının İncirlik’e iniş yaptığı bildirildi.
"AKINCIDAN UÇUŞ ARTIK MÜMKÜN DEĞİL"
11:10: 1.Ordu Komutanı Ümit Dündar, Cumhurbaşkanı ve Milli Savunma Bakanı'nın talimatıyla Akıncı Üssü pistlerinin kalkış yapılamayacak şekilde vurulması emrini verdi.
11:10: Akıncı Üssü'ndeki pistlerin 3 noktadan vurulması talimatı Panter 11'e iletildi.
11:16: Akıncı ana pistin kuzeyi vuruldu.
11:20: Eskişehir BHHM, 1.Ordu Komutanı Ümit Dündar ile görüştü, Akıncı Üssü'ndeki pistlerin durumu hakkında bilgi verildiği. Bilgilendirmede artık Akıncı Üssü'nden uçak kalkışının mümkün olamayacağı, helikopterler için ise meydan üzerinde uçak bekletilerek tedbir alındığı ifade edildi.