Toplum Bilimleri Kurulu Üyesi Prof. Dr. Mustafa Necmi İlhan, aşılama stratejisini anlattı. Günde 1.5 milyon kişiye aşı yapılacağını belirten İlhan “3 kişilik ekipler günde 200’den fazla kişiye uygulayacak. Haziran sonuna kadar 60-65 milyon kişinin aşılanmasını planlıyoruz” dedi.
Bu plana göre en az 130 milyon doz aşı temini gerekirken, Türkiye şu ana dek 50 milyon doz aşı için sipariş verdi. Faz-3 sonuçlarının açıklanacağı 11 Aralık’ta Türkiye’ye geleceği duyuruldu. Üzerinden 4 gün geçti. CoronaVac aşısı gelmedi, sonuçlar da açıklanmadı.
BREZİLYA: ÇİN’İN KRİTERLERİ ŞEFFAF DEĞİL
Aşının yüzde 97 etkili olduğunu ileri süren Endonezya, daha sonra ‘sonuçlar kesin değil’ açıklaması yaptı. Brezilya da dün paylaşılması beklenen verileri, sekiz gün sonra duyuracağını kaydetti.
Aşıya onay verecek olan kurum Anvisa “Çin’in erken kullanım onayını hangi kriterlere göre verdiği şeffaf değil. Kriterlere ilişkin bilgi yok” ifadesini kullandı. Süreci alternatifli yürüten ülkeler ise aşılamaya başladı.
İngiltere’nin ardından ABD’de de ilk dozlar yapıldı. AB Komisyonu da 23 Aralık’ta BioNTech’in aşısına ruhsat verecek.
11 ARALIK MUAMMASI
Kovid salgınını bitirecek tek umut olan aşının tedarik sürecinde alternatifsiz geç adım atmakla eleştirilen hükümet, ilk dozların 11 Aralık’tan sonra Türkiye’ye geleceğini ve uygulanacağını duyurdu.
Aynı gün dozların sipariş edildiği Çinli şirket de Faz-3 sonuçlarını açıklayacağını açıkladı. Ancak vaka tablosunun kırmızı alarm verdiği süreçte ne ilk dozlar geldi, ne de sonuçlar açıklandı. Erken davranan Avrupa, ABD ve Kanada ise yaygın aşılamayı başlattı.
Kovid aşılarının siparişinde ve tedariğinde geç kaldığı için hükümete yönelik eleştiriler sürerken Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın 11 aralıkta aşıların yapılacağı açıklaması da yine havada kaldı. Üzerinden 5 gün geçmesine rağmen Çin’den sipariş verilen 50 milyon dozdan hala haber yok. Aşı takviminde belirsizliğe giden süreç şöyle işledi.
Sağlık Bakanı Koca 1 Aralık’ta yaptığı açıklamada Çin’den sipariş edilen aşıların 11 Aralık’tan itibaren kademeli olarak yapılmaya başlanacağını açıkladı. Çinli şirket SinoVac’ın CEO’su da 11 Aralık’ta Faz 3 çalışmalarıyla ilgili sonuçların da açıklanacağını duyurdu. 11 Aralık yaklaşırken yine bakan Koca Bilim Kurulu toplantısı sonrası “Önümüzdeki birkaç gün içinde aşı teslimatı yapılacak. Kademeli olarak 50 milyon doz gelecektir” dedi.
Ancak ayın 11’in de ve ardından takip edilen diğer 5 gün içinde de Çin’den sipariş edilen aşılar ile aşının sonuçlarına ilişkin bir gelişme yaşanmayınca ‘aşılar hala ortada yok’ eleştirilerinin yükselmesine neden oldu. Bu arada hala ortada olmayan aşılar geldiğinde Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu laboratuvarlarında iki hafta incelenecek. Güvenlilik testleri olumlu çıkar ve Faz 3 sonuçları açıklanırsa kullanım izni verilecek.
ABD İLE AVRUPA FARK ATTI
Türkiye ‘aşılar nerede’ tartışmaları sürerken Pfizer/BioNTech aşısına ilk onay veren ülke olan İngiltere dozları risk grubundakilere yapmaya başladı. Ardından bazı Arap ülkeleri de gerekli testler sonrası Tür bilim insanı Uğur Şahin ile eşi Özlem Türeci’nin başında olduğu BioNTech şirketinin aşısına onay verdi. Akabinde ABD ve Kana’da da gerekli onayları verdi. Dün itibariyhle ABD’de de Kanada da ilk dozları yapmaya başladı. AB Komisyonu da 23 Aralık’ta BioNTech’in aşısına ruhsat verecek.
BREZİLYA SONUÇLARI ERTELEDİ
Bütün bu gelişmeler yaşanırken verileri tartışılmaya başlanan Çin’in SinoVac şirketi tarafından üretilen ve Türkiye’nin de sadece 50 milyon dozla umudunu bağladığı CoronaVac aşısıyla ilgili Brezilya’dan kötü haber geldi. Brezilya da dün paylaşılması beklenen verileri, sekiz gün sonra duyuracağını kaydetti. Aşıya onay verecek olan kurum Anvisa ise Çinli sağlık yetkililerinin ülke içinde CoronaVac aşısına erken onay verme sürecini şeffaflık eksikliği nedeniyle eleştiren bir açıklama yayımladı.
Açıklamada, “Bu aşı Çin’de haziran ayından bu yana erken kullanım onayına sahip. Çin’in erken kullanım onayını hangi kriterlere göre verdiği şeffaf değil ve Çinli yetkililerin bu kararları alırken kullandığı mevcut kriterlere ilişkin bir bilgi yok” denildi. Daha önce aşının yüzde 97 koruduğunu ileri süren Endonezya da 12 saat sonra ‘sonuçlar kesin değil’ açıklamasıyla revize etmişti.
PLANA GÖRE 130 MİLYON DOZ GEREK
Çin aşısının akıbetiyle ilgili tartışmalar sürerken Toplum Bilimleri Kurulu Üyesi Prof. Dr. Mustafa Necmi İlhan, Türkiye’nin aşılama stratejisini anlattı.
Günde 1.5 milyon kişiye aşı yapılacağını belirten İlhan “3 kişilik ekipler günde 200’den fazla kişiye uygulayacak. Haziran sonuna kadar 60-65 milyon kişinin aşılanmasını planlıyoruz. 18 yaş altı gençlerimiz, çocuklarımız, gebelerimiz ve emziren annelerimiz aşılamaya tabi olmayacaklar. Son 4-6 ay içinde koronavirüs geçirenler de aşılamaya ilk planda tabi olmayacak” dedi.
Bu plana göre en az 130 milyon doz aşı temini gerekirken, Türkiye şu ana dek 50 milyon doz aşı için sipariş verdi. 11 Aralık’tan sonra geleceği açıklanan CoronaVac adlı Çin aşının Faz 3 sonuçları da henüz duyurulmadı.
YILBAŞI ÖNLEMİ DÖRT NOEL ÖNLEMİ 35 GÜN
Bilim insanlarının ‘bulaş zincirini 28 günlük kapanma kırar’ uyarısı yaptığı süreçte Avrupa başkentleri bu adımı attı. Yaygın aşılama öncesi Almanya 25 gün, Hollanda beş hatfa izolasyon kararı aldı. Hollanda hükümeti, son haftalarda giderek artan koronavirüs enfeksiyonları nedeniyle 19 Ocak’a kadar önlemlerin sıkılaştırılmasını kararlaştırdı.
Pazartesi gece yarısından itibaren yürürlüğe giren önlemler kapsamında, ilk ve orta dereceli okullar ile temel ihtiyaçları karşılayan mağazalar dışında tüm işyerleri kapatıldı. New York’un da tamamen kapanabileceği, Londra’da da en sıkı tedbir seviyesine geçileceği açıklandı. Türkiye ise yılbaşı önlemi olarak dört gece üç günlük 80 saati kapsayan sokak yasağı adımıyla yetindi. Ancak uzmanlar zincirin kırılması için üç haftalık tam kapanmanın şart olduğu konusunda ısrarlı.
İSTANBULUN SALGIN HARİTASINDA YEŞİL UMUT
Korona virüsü salgınına karşı 20 Kasım’dan bu yana uygulanan sokağa çıkma yasaklarının etkisi İstanbul’un korona haritasına yansımaya başladı. Bağcılar, Esenler, Esenyurt gibi salgının en ağır şekilde yaşandığı ilçelerde bile yeşil adacıklar oluştu. Kısıtlamaların etkisi salgının yoğun yaşandığı ilçelerde bile yeşil bölgelerde artış olduğunu gösteriyor.
Gazete Duvar’ın haberine göre özellikle Kadıköy, Fatih, Beşiktaş, Şişli gibi ilçelerde yeşil alanlarda artış daha net görünüyor. Bağcılar, Esenler, Esenyurt gibi çalışan nüfusun daha yoğun olduğu ilçelerdeki düzelme ise çok daha sınırlı kalmış görünüyor. Bu durum akıllara sağlık ve emek örgütleri tarafından yapılan ‘tam kapanma’ çağrılarının yaşama geçirilmesi durumunda nasıl bir tablonun ortaya çıkacağı sorusunu getiriyor. Salgına karşı aşı ve ilaç beklentisi yükselse de halen kapanmadan başka etkili bir çare olmadığı görülüyor.
Son olarak Enfeksiyon Hastalıkları Derneği Başkanı Prof. Mehmet Ceyhan, tam kapanma durumunda da sürenin 21 gün değil 28 gün olması gerektiğini söyledi. Ceyhan 21 günlük sürede virüs taşıyanların evdekilere bulaştıracağını ve bunun da vaka sayılarının artmasına bile neden olabileceğini belirtti. Prof. Ceyhan, bu nedenle tam kapanmanın daha uzun süreli olması gerektiğini belirtti. Halen hafta içi 21.00-05.00 ve hafta sonu da sınırlı kapanma uygulanıyor.