Yapay zeka iş dünyasını derinden sarsıyor
Yapay zeka (AI) teknolojisi, tüm iş sektörlerine nüfuz ederek büyük değişimlere sebep oluyor. Dijital dönüşümünü sağlamış, sağlam ve büyük verisi olan sektörlerde yapay zeka tam anlamıyla yeni bir oyun kurucu. Derin öğrenme ve makine öğrenimindeki gelişmeler, bilgisayarların verileri asla hayal edemeyeceğimiz şekillerde ve hızlarda işlemesine ve yorumlamasına izin verdi. Eskiden veri kayıt cihazları ve bilgisayarlar hem çok pahalı hem de çok yavaş idi. Şimdilerde kayıt cihazları ucuzladı ve bilgisayarlar hızlandı. Ayrıca buna bulut bilişim eklenince uygulamalar artık donanımdan bağımsız hale geldi. Öyle ki küçük miktar bir yatırım ile Dünya’nın en hızlı bilgisayarlarından birini sanal ortamda oluşturmak ve kullanmak mümkün. Hal böyle olunca yapay zeka, derin öğrenme ve makine öğrenmesi çok ilerledi ve büyük gelecek vaad ediyor.
Günümüzde çoğu insan hala yapay zekayı hala bilim kurgu filmleri ve robotlarla ilişkilendiriyor, ancak yapay zeka ilerledikçe ve günlük hayatımızda çok daha yaygın hale geldikçe, bu algı kayboluyor. Yapay zeka artık girişimciler ve hatta normal insanlar için iyi bilinen bir terim olma yolunda ilerliyor. Eskiden katıldığım yapay zeka konferanslarında, öğrenciler hep yapay zekanın insanlardan daha akıllı olduğunda insanlığı yok edeceği konusunda sorular soruyorlardı. Şimdilerde ise kendilerinin nasıl yapay zeka öğrenebileceklerini ve yurtdışında çalışmak için neler yapmak gerektiğini soruyorlar.
Son zamanlarda küçük büyük herkes yapay zeka öğrenip yurtdışına çıkmak ve oralarda iyi bir iş bularak çalışmak istiyorlar. Ancak yapay zeka zaten insanların elinden işlerini alacak ve 2050 yılında neredeyse çalışan insan kalmayacak. Bütün işleri yapay zeka ve robotlar yapacak. Ancak yapay zeka uzmanlığı konusunda hala yeterli yetişmiş eleman açığı devam ediyor.
Yapay zeka insanların işlerini daha hızlı ve verimli bir şekilde yapmalarına ve daha iyi kararlar almalarına yardımcı olur. İnsan müdahalesi kullanmadan karar verme yeteneğine sahiptir.. Yapay zeka otomasyonu artırır ve hızlandırır ve iş insanlarına yardımcı olarak rutin görevleri süper insan mertebesinde yapabilir. Yönümüzü nereye dönersek dönelim, yapay zeka neredeyse tüm sektörlerde yeni teknolojik ürün ve hizmetlerinde kendini gösteriyor.
Yapay zeka hakkında hergün yüzlerce bilimsel makale yayınlanıyor ve yeni buluşlar ve gelişmeler oluyor. Teknoloji şirketleri artık yapay zeka şirketlerine dönüşüyor. ABD ve Çin’de üniversiteler yapay zeka derslerine ağırlık veriyorlar ve Çin’de bir günde binlerce yapay zeka şirketi kurulurken, ABD üniversitelerinde binlerce Çinli öğrenci yapay zeka dersleri alıyorlar.
Kariyer ve iş arama şirketlerinde her ay yaklaşık 10 bin yapay zeka bilen insan arama ilanları veriliyor ve bu trend giderek artıyor. Yani yapay zeka bilen insan sayısı halen yeterli derecede değil. Özellikle bu pandemi sürecinde her sektör eleman çıkarırken yapay zeka, makine öğrenmesi ve veri bilimi alanında ilanlar ve ihtiyaçlar artmış ve halen artma eğilimindedir.
Diğer bir konu ise yapay zeka konusunda yeterli özelliklere sahip insan bulmak çok zor. Veri bilimcileri bilgisayar mühendisi ve programcılarından yaklaşık %22 daha iyi kazanıyorlar. Fakat yeterli ve yetişmiş eleman bulmak oldukça zor. İşletmeler kendilerine gelen yapay zeka uzmanlarına hayati projeleri hemen vermediklerini söylüyorlar. Onun yerine yeni elemanlarını bir kaç ay eğitiyorlar. Burada eğitimi alan kişiler ise kendilerinin daha fazlasını hak ettiğini düşünüp başka işlere bakıyorlar. Kısa vadede, birçok şirket, kendileri için gerekli olan becerilerle güncel olmalarını sağlamak için, mevcut veya potansiyel çalışanlarının istihdam sırasında kendilerini eğitmelerine güveniyor. Yani şirket içi eğitim. Gidenler olsa da kalanlarla yola devam ediliyor. Aynı zamanda İşverenlerin yaklaşık yarısı, adayların “ticari farkındalıktan” yoksun göründüğünü söylüyorlar. Yapay zekayı sadece bilimsel bir proje olarak değil, iş bağlamında anlamak da giderek daha önemli hale geliyor; ve birçok aday şu anda teknolojinin “gerçek dünya” yaklaşımına sahip olma becerisinden yoksunlar.
İşletmeler yapay zeka, veri bilimi ve derin öğrenme konularında doğru yönlendirilebilirse çok ciddi gelişmeler yaşanabilir. İşler çok daha kısa sürede ve daha az maliyetle çok rahat çözülebilir. Yapay zeka kampları ve farkındalık seminerleri ile insanların bilinçlenmesi sağlanabilir.
Öte yandan bilgisayarlara virüs ve fidye yazılımı yükleyebilen kötü niyetli kesimler de yapay zeka konusunda ciddi ilerlemeler kaydettiler ve her işlerinde yapay zeka kullanmaya başladılar. Bu durumda yapay zeka kullanmayan işletmeler yavaş yavaş kötü niyetli kişilerin tuzağına düşecek ve gelecekleri uzun olmayacaktır. Çünkü akıllı cihazlar ve programlar yapay zeka kullanmayan işletmeleri adeta parmağında oynatacaktır. Ancak bu sorunun cevabı yine yapay zekadadır. Çünkü bu kadar karmaşık ve sofistike sistemler ancak yapay zeka donanımlı algoritmalar sayesinde engellenebilir. Gelen tehditler önceden tahmin edebilir veya olay olurken müdahale edebilirler.
Önümüzdeki 30 yılda yapay zekasız yol alamayacağımızı kesin olarak söyleyebiliriz. Müzisyenler bile artık yapay zeka sayesinde daha güzel notalar ve besteler yapabiliyorlar. Her alanda ciddi ilerlemeler kaydeden yapay zeka bazı riskler olsada başını almış adeta ışık hızında gelişmelere sahne oluyor. Her devlet ve büyük şirketler yapay zeka stratejilerini belirlediler ve yatırımlarını yaptılar. Bir tek Türkiye halen düşünme aşamasında.