Geçtiğimiz hafta NASA ve SpaceX ilk defa daha önce kullanılmış bir roket ile daha önce kullanılmış bir uzay aracını Uluslararası Uzay İstasyonu’na gönderdi. Crew-2 ismi verilen ve geçtiğimiz yıl mayıs ayında NASA astronotları Bob Behnken ve Doug Hurley’nin Demo-2 test uçuşu sırasında uçtukları aynı Dragon kapsülü ile 4 astronot Uluslararası Uzay İstasyonu’na ulaştı. Bu uzay aracına Behnken ve Hurley Endeavour uzay mekiğine hürmeten yine Endeavour adını verdiler. NASA daha önce uzay mekiklerini tekrar tekrar kullanıyordu fakat uzay aracını uzaya kadar götüren roketler bir daha kullanılamıyordu. Rus Soyuz Uzay Araçları ise kağıt piknik tabakları gibi kullan at prensibine göre çalışıyor. Hem roket hem kapsül her seferinde yeniden üretiliyor. SpaceX ise artık bir aracı ilk etapta en az 5, sonraları 10 kez kullanmayı hedefliyor. 

SpaceX piyasaya girene uzay araçları en lüks ve en pahalı şekilde tasarlanıyor ancak bir kullanımdan sonra emekliye ayrılıyordu. Uzay araçlarını atmosfer ötesine taşıyan roketler ise bir kullanımdan sonra çöpe gidiyordu. SpaceX şirketi bu anlayışı tamamen değiştirmek için kolları sıvadı ve ilk önce roketleri kontrollü bir şekilde okyanus ortasına, daha evvel belirlenen noktaya indirmeyi başardı, ardından Uzay İstasyonu’na önce kargo sonra astronot taşıyarak daha evvel kullandığı Crew Dragon uzay araçlarını tekrar kullanarak tarih yazdı. SpaceX, Starship projeleri ile yakın zamanda onlarca kişiyi tek seferde uzaya taşımayı planlıyor. 

Bu gelişmeleri gören Amerikan Hükümeti ise Trump zamanında askeri birimlerine bir de Uzay Kuvvetleri eklediler ve şu an uzaya gidecek insan sayısı arttıkça, kargaşa da artacağı için, uzayda devriye gezecek askerler yetiştiriyor ve bunun için hummalı bir çalışmanın içerisinde. 

NASA ise geçtiğimiz hafta yine çok yoğun ve uzun süre gündemde kalan bir hafta geçirdi. Evvela Mars yüzeyine gönderdiği Ingenuity isimli helikopteri 2 defa uçurmayı başardı ve başka bir gezegende helikopter uçuran ilk kurum olarak tarihe geçti. Ardından SpaceX’in Crew Dragon uzay aracı ile 4 astronotu uzaya gönderdi.  

Şimdi Crew-2 astronotları altı ay boyunca yaşayacakları istasyona yaklaşık 24 saatlik yolculuk sonrası yerleştiler. Dört kişilik ekip, NASA’dan Shane Kimbrough ve Megan McArthur, Avrupa Uzay Ajansı (ESA) astronotu Thomas Pesquet ve Japonya Havacılık ve Uzay ve Keşif Ajansı’ndan (JAXA) Akihiko Hoshide’den oluşuyor . İnsan bağışıklık hücresi işlevini araştıracak deneyler dahil olmak üzere 200’den fazla bilim deneyi de Uzay İstasyonu’na ulaştı. Hem NASA hem de SpaceX, yeniden kullanılabilir uzay aracının uzay yolculuğunu daha ekonomik hale getirmek için çok önemli olduğunu vurguladılar. Uzay yolculuğu ve uzay turizmi bu geişmelerle artık sıradan seyahatler haline gelecek. 

Uzay ve astronomi bilimine büyük tutku ile bağlı olduğum için yaşım ilerlemeden bir an önce uzaya gitmenin uçak bileti kadar ucuzlayacağı günlerin hemen gelmesini dört gözle bekliyorum. SpaceX şimdiye kadar 80 roketi zarar görmeden ya da çok az zararlar yeniden kullanılabilir şekilde denizlere indirmeyi başardı. SpaceX mürettebatlı Dragon kapsülleri, yolculuklar arasında bir miktar yenileme ile her biri en az beş kez uçacak şekilde tasarlandı. Ancak, Crew-2 uçuşu için roket ve uzay aracını onaylamadan önce, mühendisler donanımın her yönünü incelediler ve herhangi bir kusur veya sürpriz aradılar. Astronotların güvenliğini sağladıklarından emin olduktan sonra uçuşa izin verdiler. Bu gelişmeler ile uzay yolculuğunun sıradan insanlarında yapabilmesine bir adım daha yaklaştığını hissediyorum. 

Crew-2 astronotları Uluslararası Uzay İstasyonu’nda 6 ay kalacaklar ve istasyon 28 Nisan’a kadar 11 kişiyi misafir edecek. 28 Nisanda ise daha önce giden astronotlardan bazılar Dünya’ya dönecekler. Crew-2 için yörüngedeki yaşam, bilim deneyleri yapmayı ve uzay istasyonu bakımını içerecek ve ilk birkaç gün orada biraz sıkışık olacak. Yöneticiler, 11 astronotu barındırmak için istasyonun havadan karbondioksiti gideren sistemler gibi yaşam destek sistemlerinin kapasitesini artırdı ve ekipler geçici uyku alanları kuruldu. 3 kişinin 28 NisanDa ayrılması ile yaşam alanları biraz daha genişleyecek.  

2024 yılından sonra uzay turistlerini de ağırlaması planlanan Uzay İstasyonu’da astronotların yapacakları deneyler arasında, atıkları azaltmak için yenilebilir ambalaj malzemelerinin testi, istasyonun güneş panellerinde bir güncelleme, pamuk bitkilerinin sınırlı su mevcudiyetine nasıl tepki verdiğine bir bakış ve insan biyolojisi araştırmaları yer alıyor. Astronotlar aynı zamanda dünyamızın sürekli fotoğrafını çekmek de dahil olmak üzere bir dizi Dünya gözlem deneyi de planlanıyor. Şimdiye kadar astronotlar, Dünya’nın 1,5 milyondan fazla fotoğrafını uzaydan çekti ve uzay istasyonunun yeni sakinleri bu toplama kendi görüntülerini de ekleyecekler. Geçtiğimiz hafta Dünya gündeminde Mars Helikopteri ve uzaya giden dört astronot varken ve SpaceX’in Ay ve Mars’a uzay araçları göndermeyi planlarken bizim gündemimiz kripto para ve milyarlarca dolarlık vurgunlar ile doluydu...