Eğitimi neden düzeltemiyoruz?
Ülkelerin gelecek planlarını yaparken eğitimle ilgili başlıklara öncelik vermesi şart, hepimiz buna inanıyoruz. Özellikle çağımızın ekmek kadar, su kadar önemli başlığı olan eğitim ve onun ürünlerinin yarattığı katma değer ülkeler için hayati önemde. Bu yüzden başta gelişmiş ülkeler olmak üzere bu sürecin farkına varan ülkeler; STEM, kodlama, robotik, sanatsal beceriler, sosyal insan yaratma ve en önemlisi çift dilli eğitim gibi kavramları öne çıkararak eğitim sistemlerinde muazzam değişimler yaratmakta. Bizde ise durum biraz farklı. Biz son on beş yılda eğitime bütçe, kaynak, fiziki yapı gibi başlıklarda çok yatırım yapıyoruz ama maalesef önceliklerimiz ve sonuçlarımız yukarıdaki başlıkları kapsamıyor. Hal böyle olunca da ülke olarak geride kalma riskimiz her geçen gün artıyor. Çünkü çağın ekonomisi olan ‘dönüşüm ve endüstri 4.0’a göre üretim yapacak insan gücünü yetiştirmemiş oluyoruz. Söylemek istediğim eğitimde yeni şeyler yaparken aklın ve bilimin gösterdiği yolu denememiz herhalde hepimizin tercihi olur. Hepiniz biraz geriye dönüp düşünür müsünüz? Son yıllarda eğitimde aldığımız kararlar maalesef sahada aynı sonucu vermiyor.
***
Ben size birkaçını sıralayayım; her ile bir üniversite dedik iyi fikir ama üniversiteye benzemeyen öğrencilerin yüzüne bakmadığı 50 tane yüksek lise yarattık. Oysa mesele mevcut üniversitelerimizi üreten yapılar haline getirerek daha faydalı iş yapabilirdik. 4+4+4 yasasını getirdik oraya bir şey demiyorum ama 5 yaşında çocukları okula başlatmaya çalıştık. Birileri bu yanlış dedi, bakanlık bürokratları ısrarla doğru dedi sonra bir nesli kaybettik. Sonra vazgeçtik, bu yaştaki çocukları anaokuluna gönderdik. Önce OKS’yi kaldırıp yerine 3 basamaklı SBS’yi getirdik, aynı bakanlık sadece 1 yıl sonra SBS’yi teke indirdi, yine aynı bakanlık 2 yıl sonra SBS’yi kaldırıp bana göre sıkıntılı TEOG diye bir sistem getirdi, çok basitçe tek sınavla hallettiğimiz lise yerleştirmeyi içinden çıkılmaz hale soktuk. Bakanlık bürokratları iki kez mahkeme tarafından iptal edilen sınavı tekrar hesaplamayıp bakanı zor duruma düşürdüler. Bitmedi, bütün liseleri sınavla girilen okullar haline getirdik mahalle liselerini Anadolu Lisesi yaptık, çocuklar okullara sığmadı kaos yaşandı. Yetmedi; dershaneleri kapatmaya kalktık ben de destekledim ama dershaneler kalkınca kaçak sınav merkezleri, etüt merkezleri ve ne olduğu belli olmayan ‘temel liseler’ doğdu. En önemlisi de çağa uygun diye getirdiğimiz bence de en önemli değişim olan yapılandırmacı öğretim modeli maalesef okullarda uygulanmadı ya da eksik uygulanmaya devam ediyor.
***
Peki 15 yılda eğitimde neden fen ve teknoloji liseleri açmayı, yabancı dil öğretmeyi, STEM temelli eğitim atağını yapamadık. Halen gençlerimizin hepsi üniversite sınavının kapısında memur olması, milyonlarca genç KPSS ile memuriyet hayalleri kuruyor bir düşünün. Bu ülkenin gencecik çocukları girişimcilik, yaratıcılık, startup gibi kavramlar yerine memur olmayı hayal ediyorsa bu memleket nasıl lider ülke olabilir. Cumhurbaşkanının bu konuda neler düşündüğünü biliyorum ama sormadan da edemiyorum; neden Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde bir tane bile eğitimci danışman yok. Eğitim politikaları bu kadar mı önemsiz, her konunun danışmanı varken neden eğitimin yok ben çok merak ediyorum. Şimdi bu kadar bilimden ve dünyadan uzak politikalarla eğitim yönetilebilir mi? İşte bu yüzden 16 yıllık AKP iktidarının dikiş tutmayan ve en fazla eleştirilen MEB oluyor.
Sözün özü şudur; eğitimi yönetenler özellikle de bürokratlar bu ülkenin geleceğini tek yolunun eğitim olduğunun farkına varmak zorundadır. Yapılması gereken değişimleri garip bir ruh haliyle maalesef görmüyorlar görmek de istemiyorlar. Sayın Cumhurbaşkanı bu ülkenin geleceği eğitimdir ama kaliteli ve yeni eğitimdir. Öncelikle size çok yakın bir eğitim danışmanı atamanız son derece isabetli olacaktır. İkinci olarak eğitim politikalarının ve sonuçlarının verimsizliğinin hesabını tüm millet adına yetki verdiğiniz kişilere sormanız ve bu işin ülke için ati sorunu olduğunu anlatmanız uygun olacaktır. Aksi halde tek kaynağımız olan gençleri iyi yetiştiremezsek maalesef ilerlememiz mümkün olmayacaktır.