Eskiden… Eskiden diye başlayınca bir sürü şey söylemek istiyor insan. Çünkü yaşayan bir insanın şimdi artı geçmişi vardır. Şimdi artı geleceği de vardır kuşkusuz ama o bilinmeyenlerle doludur.

Eskiden Elhân-ı Şita diye bir şiir yazılmıştı: Kış Ezgileri

Bir çok yere olduğu gibi İstanbul’a da iyi kar yağardı O zamanlar. Şiir çok beğenilmişti. O zamanki İstanbullular için başka kar şiirleri yazılmış ve okunmuş olsa da Elhan-ı Şita iyi bir kar yağışı gibi tuttu. Bütün karlar erise de bu şiir olduğu yerde efsunlu, romantik, etkileyici varlığıyla kalmaya devam etti.

Bu yüzden eskiden İstanbul’a ne zaman mevsimin ilk karı düşse o günkü İstanbul matbuatının hepsi Elhan-ı Şita şiirini birinci sayfadan basardı.

-Geçen yıl İstanbul’da birkaç kar tanesi gördüğümde yazıma bu satırlarla başlamış ve bugün okuduğunuz yazıyı yazmıştım. Şimdi meteorolojinin bildirdiğine göre bugün muhakkak surette kar yağacağı için, bendeniz daha kar tanelerini görmeden bu yazıyı (esasen şiiri) tekrar yayınlıyor ve bu geleneği kendi çapımda sürdürüyorum.-

Hiç tahfif etmeden söylüyorum, toplumsal imtizaç budur. Düşününüz, kar yağmış ve bunun haberini bütün gazetelerde aynı ‘metin’ veriyor ve bu metin bir şiir. Bir şehirdeki coğrafî değişim şiirle paylaşılıyor ve bu bir gelenek.

Ne oldu bu geleneklere derseniz mevzû uzun. Ama histeri hâlinde, fenalık ve kötülük haberlerini binlerce defa vermekle kendini görevli addeden bir matbuata denecek bir şey yok.

Kime bir şey demeli? Demeli mi? Ne anlamı var ki? Dün şehirde ilk kar tanesini gördüğüme göre en iyisi şu şiiri bir daha neşretmeli, okumalı…

Elhan-ı Şita

Bir beyaz lerze, bir dumanlı uçuş;

Eşini gaib eyleyen bir kuş

gibi kar

Geçen eyyâm-ı nevbahârı arar…

Ey kulûbün sürûd-i şeydâsı,

Ey kebûterlerin neşîdeleri,

O bahârın bu işte ferdâsı:

Kapladı bir derin sükûta yeri

karlar

Ki hamûşâne dem-be-dem ağlar!

Ey uçarken düşüp ölen kelebek,

Bir beyâz rîşe-i cenâh-ı melek

gibi kar

Seni solgun hadîkalarda arar;

Sen açarken çiçekler üstünde

Ufacık bir çiçekli yelpâze,

Nâ’şın üstünde şimdi ey mürde

Başladı parça parça pervâze

karlar

Ki semâdan düşer düşer ağlar!

Uçtunuz gittiniz siz ey kuşlar;

Küçücük, ser-sefîd baykuşlar

gibi kar

Sizi dallarda, lânelerde arar.

Gittiniz, gittiniz siz ey mürgân,

Şimdi boş kaldı serteser yuvalar;

Yuvalarda -yetîm-i bî-efgan! –

Son kalan mâi tüyleri kovalar

karlar

Ki havâda uçar uçar ağlar!

Destinde ey semâ-yı şitâ tûde tûdedir

Berg-i semen, cenâh-ı kebûter, sehâb-ı ter…

Dök ey semâ -revân-ı tabiat gunûdedir-

Hâk-i siyâhın üstüne sâfî şükûfeler!

Her şâhsâr şimdi -ne yaprak, ne bir çiçek! –

Bir tûde-i zılâl ü siyeh-reng ü nâ-ümîd…

Ey dest-i âsmân-ı şitâ, durma, durma, çek.

Her şâhsârın üstüne bir sütre-i sefîd!

Göklerden emeller gibi rîzân oluyor kar,

Her sûda hayâlim gibi pûyân oluyor kar.

Bir bâd-ı hamûşun per-i sâfında uyuklar

Tarzında durur bir aralık sonra uçarlar.

Soldan sağa, sağdan sola lerzân ü girîzan,

Gâh uçmada tüyler gibi, gâh olmada rîzân,

Karlar.. bütün elhânı mezâmir-i sükûtun,

Karlar.. bütün ezhârı riyâz-ı melekûtun…

Dök hâk-i siyâh üstüne, ey dest-i semâ dök,

Ey dest-i semâ, dest-i kerem, dest-i şitâ dök:

Ezhâr-ı bahârın yerine berf-i sefîdi;

Elhân-ı tuyûrun yerine samt-ı ümîdi! …

Cenap Şahabettin