Türkiye’nin yerli teknoloji devi Vestel’in Kasım ayı sonu itibariyle kendi ürettiği Venus model akıllı telefonlarını satışa sundu. V3 ailesi olarak tanıtılan bu telefonlar beraberinde önemli bir mesaj taşıyor.
Vestel 1984 yılında kurulmuş ve 1994 yılında Zorlu Holding bünyesine katılmış bir teknoloji şirketleri grubu.
Özellikle Türkiye’de ihraç edilen televizyonların yüzde 85’ini tek başına ihraç edebilme başarısını gösteren Vestel bir milyon metrekarenin üstündeki kapalı alanı ile Avrupa’nın en büyük üretim tesisine sahip. Bu tesis geçtiğimiz yıllar içinde National Geographics kanalında yayınlanan Mega Fabrikalar programının bir bölümünde tanıtılmıştı. Bu tesislerinde günde 45 binden fazla televizyon, 18 binden fazla beyaz eşya üreten Vestel 152 ülkeye ihracat yapıyor.
Manisa şehrinin ana ekonomik direği, 2014 yılında 5,5 milyar TL tutarıyla, Türkiye’nin ihracat yapan en büyük dördüncü şirketi durumunda.
Tüm bu bilgilere Vestel’in Yerli Akıllı Telefon sloganı ile tanıttığı Venus ailesini daha iyi anlamak için ihtiyaç duyuyoruz.
Dünyada akıllı telefon pazarı
2014 yılına tüm dünyada 1,4 milyar adet akıllı telefon satıldı. Pazarın toplam ekonomik büyüklüğünün 350 milyar dolar civarında olduğu hesaplanıyor. Türkiye’de ise pazarın büyüklüğü yıllık 15 milyon adet akıllı telefon satışı ile 4 milyar dolar civarında bir ciroya sahip.
Her geçen gün daha fazla özellik ile bezenen bu teknolojinin statü göstergesi cihazların toplam pazar büyüklüğünün 7 yaşından itibaren tüm dünya nüfusu olduğunu söylersek hata yapmış olmayız zira her sene pazar bu bakış açısını destekleyecek şekilde büyümeye devam ediyor.
Yerli bir telefon üretmek ne kadar mümkün?
Vestel Venus ailesi akıllı telefonlarını ilk pazara sunduğu 2013 yılından bu yana ısrarla telefonlarının yerli üretim olduğunun altını çizmekte. Tam bu noktada eleştiri oklarına odak olan Vestel’in kendi ağzından bu hususu açıklamak lazım. Vestel Şirketler Grubu CEO’su Turan Erdoğan işlemci, ekran gibi bileşenlerin dünyada belirli üreticiler tarafından sağlandığını ve bu bileşenlerin tedarik süreci dışında kalan tüm noktaları ile Venus ailesi telefonların Türkiye’de yerli üretim olduğunun altını çiziyor.
Telefonların içinde kullanılan işlemciler öylesine kompleks bir yapıya sahip ki sadece Apple, Samsung, Huawei gibi şirketler kendi işlemcilerini üretebilirken Qualcomm firmasının ürettiği işlemciler tüm diğer akıllı telefon üreticileri tarafından ortak kullanılan bir bileşen haline gelmiş durumda.
Bu pazarda rekabet öylesine büyük ve acımasız ki dünyanın en büyük mikroişlemci üreticisi Intel bile yıllardır pazara girmek için harcadığı çabalara rağmen henüz kayda değer bir başarı elde edebilmiş değil.
Öte yandan yeterli yatırım (on milyarlarca dolar) ve süre (3-5 yıl) bir AR-GE çalışması ile pazara girmek mümkün ancak bunun başarılı bir sonuç vereceğinin garantisi yok ve ancak devlet politikası olarak ele alınabilir. Yazımızın son bölümünde bu konuya tekrar geri döneceğiz.
Benzer şekilde ekran ve görüntü alıcıları teknolojilerinde de dünyada birkaç lider şirket var ve bileşenler bunlardan tedarik ediliyor. Hatta Apple bile ekranlarını farklı üreticilerden tedarik ediyor.
Peki, Vestel bu sefer ne sunuyor?
Vestel’in Kasım 2015 içinde tanıttığı üç yeni model telefonu bulunuyor. Vestel Venus V3 5570, 5070 ve 5040 modelleri ile tüketicilerin karşısına çıkacak. 5570’i diğer modellerden ayıran unsur ailenin amiral gemisi olarak tanıtılması ve 5,5 inç büyüklüğünde bir ekrana sahip olması. Diğer modellerden 5070’in sadece ekranı 5 inç büyüklüğünde ve 5040 teknik özellikler açısından bir nebze daha düşük seviyede bileşenlere sahip. Elbette modellerin fiyatları da sırasıyla 1.299 TL, 1.149 TL ve 849 TL olarak belirlenmiş.
Vestel Venus V3 ailesi modellere ait teknik özellikleri ve tüm detayları sitesinde bulabilirsiniz.
İlk Venus ürünleri 2013 yılında IFA fuarında tanıtıldığı günden bu yana açıkça ve gönül rahatlığı ile söyleyebilirim ki Vestel ilk kez kendi kimliğine sahip telefon tasarımı ile karşımıza çıkmış durumda. Telefonların kasa üretimde özel bir metot olan diamond cut kullanılmış.
Özellikle Vestel Venus V3 5570’i elinize aldığınızda piyasada üst seviye olarak satılan diğer pek çok telefondan geri kalmayacak derecede kaliteli izlenimi uyandıran ve oldukça hafif bir telefona dokunduğunuzu hissediyorsunuz.
Vestel sadece teknik özellikleri ile değil özelleştirilmiş içerikleri, içerik anlaşmaları ve 50 GB büyüklüğünde Vestel Cloud (Bulut) depolama alanı ile yeni modelleri satışa sunuyor. Açıkçası Vestel geçen iki sene zarfından akıllı telefon üretirken yaptığı hataların neredeyse tamamına yakınını ortadan kaldırmayı başarmış durumda.
Vestel’in hedefleri neler?
Erdoğan Türkiye pazarında yıllık 15 milyon akıllı telefon satışının 3 milyonluk adedini hedeflediklerini söylüyor. 2017 yılının sonuna kadar bu hedefi gerçekleştirirken çevre ülkelerden başlayarak bir milyon adet de telefon ihraç etmeyi planladıklarının altını çiziyor ve ekliyor; “Eğer iç pazardaki hedefimize ulaşabilirsek her yıl ithalat için harcadığımız paranın yüzde 50’si Türkiye içinde kalabilir.” Toplam iç pazar büyüklüğü içinde 2 milyar dolarlık bir rakamdan bahsediyoruz.
Vestel Şirketler Grubu CEO'su Turan Erdoğan:
Eğer iç pazardaki hedefimize ulaşabilirsek her yıl ithalat için harcadığımız paranın yüzde 50’si Türkiye içinde kalabilir.
Bu hedef ne kadar gerçekçi?
Açık sözlü olmak gerekirse Vestel’in hedefi oldukça yüksek bir çıtayı hedefliyor. Bu rakamlara ulaşmak için çok çalışmak gerekecek ancak imkansız değil. Ancak hâlâ bir problem var; Vestel’in ürettiği modeller teknik yetenekleri ve fiyat performansı göz önüne alındığında piyasadaki bazı markaların çeşitli modellerinin gerisinde kalıyor. Tüketici için fiyat, performans oranı açısından her kuruşun hesabını yapıldığı için acilen Vestel’in bu handikabı aşması lazım. Peki, bu nasıl gerçekleşecek?
Doğru teşvik ve istikrarlı destek
Vestel’in tek başına devlere karşı açtığı yerli telefon üretme savaşında ana desteği, pazarın bu kadar rekabetçi ve acımasız olduğu bir ortamda halktan alması çok kolay değil. Devletin bu noktada devreye girerek gereken desteği sağlaması gerekiyor. Bunun yolu kesinlikle ithal edilen telefonlara ek vergiler koyarak fiyatları şişirmekten geçmiyor.
Yapılması gereken Vestel’in üzerindeki tüm vergi yükünün kaldırılması. Erdoğan V3 tanıtımında ürettikleri her 1 milyon telefon için bin kişilik istihdam yarattıklarını açıklamıştı. Üç milyon adet akıllı telefon hedefi için nitelikli ve beyaz yakalı 3000 istihdam asla göz ardı edilemeyecek bir rakam.
Vestel’in Venus modellerini üretirken tedarik ettiği tüm bileşenler, tüm üretim, tüm satış ve gelir vergilerinden muaf tutulması ve üstelik yarattığı istihdam için personel teşviklerinden faydalanması Venus modellerini piyasada yerli tüketicilerin almakta asla tereddüt etmeyeceği bir noktaya yerleştirebilir.
Bu durumda Vestel’in yabancı dev markalar ile rekabet etmek yerine o markaların Vestel ile rekabet etmek gibi bir gündemi oluşacak bu durum yabancı markaların Türkiye’de üretim tesisleri açmasına kadar gidebilecek bir avantaj yaratacaktır. Bu sonuçların Türkiye’ye getireceği bilgi birikimini ve oluşturacağı fırsatları ayrıca değerlendirmek lazım.
Evet, başarılabilir
Eğer Türkiye Cumhuriyeti devleti akıllı telefon pazarındaki savaşta söz sahibi olmak istiyorsa Vestel’in çabasını göz önüne alarak savaşı dışardan kendi cephesine çekecek bahsettiğimiz adımları atmalıdır. Bu durumda Vestel’in akıllı telefon ihracatı için eli de güçleneceği gibi satış rakamları on milyonlar gibi rakamlara yükseldikçe yazımın geçen paragraflarında bahsettiğim işlemci, alıcı ve ekran gibi teknolojilere yatırım alanları da açılacaktır.
Dünyada benzer başarıları farklı ülkelerde görebiliyoruz. Eğer Vestel, rekabet eşitliği karinesine riayet edilerek, devlet tarafından doğru şekilde desteklenirse yerli akıllı telefon ekosistemi hızla büyüyerek ihracat açığının ötesinde dünya pazarlarında söz sahibi olabiliriz.
