İstanbul'da yapılan araştırmada, hızlı nüfus artışı, plansız kentleşme ve ormansızlaşmanın sıcaklıkların daha belirgin şekilde hissedilmesine yol açtığı tespit edildi. Megakentte yaz aylarında bunaltıcı sıcaklar özellikle Kartal ve Maltepe gibi bölgelerde en yoğun şekilde hissedilirken, ormanlık alanlarla çevrili Çatalca'da ise sıcaklıkların daha az etkili olduğu gözlendi.
İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Uçak ve Uzay Bilimleri Fakültesi Meteoroloji Mühendisliği Bölümü'nden Prof. Dr. Hüseyin Toros ve Samsun Üniversitesi (SAMÜ) Havacılık ve Uzay Bilimleri Fakültesi Meteoroloji Mühendisliği Bölümü'nden Araştırma Görevlisi Yiğitalp Kara ve Merve Yılmaz tarafından yapılan bir çalışma, İstanbul'da hissedilen sıcaklıkla ilgili önemli bulgular ortaya koydu.
TÜBİTAK desteğiyle gerçekleştirilen araştırmada, İstanbul'un farklı bölgelerindeki 30 meteorolojik istasyondan elde edilen veriler analiz edildi. Bu veriler aracılığıyla hava sıcaklığı, rüzgar hızı, bulutluluk ve bağıl nem gibi atmosferik değişkenler incelendi.
SICAK HAVA EN ÇOK KARTAL VE MALTEPE'DE HİSSEDİLDİ
Çalışma sonuçlarına göre, yaz aylarında İstanbul'un güney kesimlerinde yer alan Kartal ve Maltepe gibi ilçelerde sıcak hava en yoğun şekilde hissedildi. Kuzey kesimlerde ise Şile, Beykoz, Sarıyer, Üsküdar, Ümraniye ve Eyüpsultan gibi ilçelerde yüksek sıcaklıklar gözlendi.
SICAKLIKLARDAN EN AZ ETKİLENEN İLÇE ÇATALCA
Ormanlık alanlarla çevrili Çatalca ise sıcaklıktan en az etkilenen ilçe olarak belirlendi.
Kara, "Hızlı nüfus artışı, plansız kentleşme ve ormansızlaşma İstanbul'da sıcaklıkların hissedilmesine daha çok neden olmaktadır. Nüfus yoğunluğunun ve kentleşmenin daha fazla olduğu İstanbul'un güney kesimlerinde sıcaklık artışlarının, kuzey ilçelerine göre daha belirgin olduğunu belirledik. Özellikle kentin güneyinde bulunan Adalar, Bakırköy, Büyükçekmece, Fatih, Güngören, Maltepe, Kadıköy, Kartal, Şişli ve Tuzla'nın yüksek sıcaklıktan en çok etkilenen ilçeler olduğunu tespit ettik. Sıcak havadan en az etkilenen ilçe ise Çatalca oldu. Çatalca'yı Arnavutköy, Silivri, Çekmeköy takip etti" dedi.
Araştırma ekibi, kentleşme, arazi kullanımı değişiklikleri ve iklim değişikliği gibi faktörlerin, İstanbul'un kentsel ısı adası etkisini artırdığını ve sıcaklıkların hissedilmesini etkilediğini belirtti. Özellikle hızlı nüfus artışı ve plansız kentleşmenin güney kesimlerdeki sıcaklık artışlarını daha belirgin hale getirdiği ifade edildi.
KARTAL'DA 25, BAKIRKÖY'DE 24,7
İstanbul'da yaz mevsiminde hissedilen ortalama hava sıcaklıklarının 20,9 ile 25 derece arasında değiştiğini aktaran Kara, "Kentleşmenin yoğun olduğu güneyde yer alan ilçelerde hissedilen sıcaklık ortalamasının Kartal'da 25, Bakırköy'de 24,7 ve Kadıköy'de 24,6 derece olduğunu tespit ettik. En düşük hava sıcaklıkları Çatalca'da 20,9, Arnavutköy'de 22,8 ve Çekmeköy'de 22,7 derece olduğunu belirledik." diye konuştu.
Araştırma sonuçlarına göre, beton ve asfalt gibi ısıyı emen yüzeylerin yoğun olduğu bölgelerde sıcaklığın daha fazla hissedildiği, ancak ormanlık alanların bulunduğu bölgelerde ise daha düşük sıcaklık hissedildiği belirlendi.
Yaz aylarındaki bağıl nem oranını da araştırdıklarını söyleyen Kara, "İstanbul'da bağıl nem 5 yıllık dönemde yüzde 72,6 olarak belirlendi. En yüksek ortalama bağıl nem değerleri, kuzeyde geniş orman alanlara sahip Çatalca'da yüzde 84,3, Arnavutköy'de yüzde 81,4, Şile yüzde 80,9, Adalar bölgesinde yüzde 83,3 olarak ölçüldü. Yaz aylarında en düşük bağıl nem oranının Kartal'da yüzde 66,9, Bakırköy'de yüzde 67,4, Şişli'de yüzde 68,5 olduğu tespit edildi. Bağıl nem oranı Çatalca'da yüksek olsa bile, vatandaşların hissettiği sıcaklık daha düşük." değerlendirmesinde bulundu.
