Salgın etkisi sıfır otomobil planlarının ertelenmesine yol açtı. Normalleşme sürecinde üretimin tedbir şartlarında sürmesinin tedarik sürelerini uzatacağı belirtildi. Garenta Genel Müdürü Emre Ayyıldız da dünyada sıfır araca karşın, ikinci el araç satışlarının üç kat arttığını söyledi. Ayyıldız “Türkiye’de bu oran 16 kat daha fazla. Aslında toplam pazarda İngiltere, Rusya ve Hindistan’a yakınız. Yani bir sorun yok ancak gücümüz ülke olarak ancak ikinci ele yetiyor” dedi.
ALİ YILDIRIM-KARAR
Pandemi tehlikesiyle birlikte otomotiv sektörü de oldukça zor bir süreç yaşamaya başladı. Üretimler durdu, limanlar çalışmadı araç tedariği her zamankinden daha zor bir hal aldı. Normalleşme süreci başlasa da üretimin sosyal mesafe kurallarında gerçekleşmesi, az çalışanla çarkların dönmesi tedarik sürelerini uzatacak. Konu hakkında değerlendirme yapan Garenta ve ikinciyeni.com Genel Müdürü Emre Ayyıldız, sıfır araç alma isteğinin devam ettiğini fakat salgın etkisiyle yeni bir otomobil almanın oldukça zorlaştığını söyledi. Durumun dünya genelinde aynı olduğunu aktaran Ayyıldız, hacimlerin düşeceğini de ekledi. Ayyıldız “Dünyada sıfır araç satışına karşın, ikinci el satışı 2-3 katı büyüklüğünde. Türkiye’de ise bu durum farklı. Geçen yıl toplamda 480 bin adet sıfır otomobil satışı gerçekleşti. İkinci el de ise tam 16 kat daha fazla araç satışı gerçekleşti. Türkiye’nin toplam araç satışında bir problemi yok. Rusya’nın üzerinde İngiltere’ye Hindistan’a bile yakınız. Ancak ekonomik nedenler, sıfır araç fiyatlarının çok yüksek olması durumu oldukça güçleştiriyor. Maalesef ülke olarak gücümüz ikinci el araç almaya yetiyor” dedi.
İkinci el araçta temel değişkenin faiz olduğunu aktaran vurgulayan Ayyıldız şöyle devam etti: “Faiz oranları düştükçe ikinci el araçta hem fiyat yükseliyor hem de hacim artıyor. 2018’den bu yan kur yaklaşık yüzde 54 yükseldi. Sıfır ve ikinci el araç fiyatları da bu etkiyle birlikte yüzde 44 artmış oldu. Salgın etkisini yitirirse ikinci bir dalga ile karşılaşmazsak fiyatlar yüzde 7 daha yükselebilir. Martın ortasıyla birlikte fiyatlar zirve yaparken, mayıs başına kadar hızlı bir düşüş sürecine girdi. Fakat mayıs ayıyla birlikte pandemi başındaki oranlara geri geldik. İyileşme devam ederse sıfır araç pazarı 550 bine yaklaşır. İkinci el ise 8 milyona ulaşır. Şu an araç almak için en doğru zaman diyebiliriz.” Salgının kiralama sektörüne etkisini de değerlendiren Ayyıldız “Toplu taşıma veya taksi kullanmak istemeyenler 15 gün, 1 ay süreyle araç kiraladılar. Salgının ilk haftasında şehir içi şubelerin işlem hacminde yüzde 10 artış bile yaşandı, ancak bugün itibarı ile şehir içi şubelerinde de yüzde 50’lik bir daralma görüyoruz” diye konuştu.
YÜKSELEN FİYATLAR GERİ GELMEYECEK
Cardata Genel Müdürü Hüsamettin Yalçın “Sıfır araç tedarikinde ciddi bir bulunurluk problemi vardı. Buna, mart ayından itibaren Covid-19 salgınının getirdiği etkiler de eklenince 0 kilometre araç neredeyse bitti. Talep ikinci ele doğru yöneldi. Şu anda, ikinci el araç fiyatları yaşanan talep patlamasından dolayı yükselmeye devam ediyor. Markalar, mayıs ayı itibariyle yeniden üretime döndü ama bu dönüş az kapasite ve az üretimle gerçekleşiyor. Yani önümüzdeki mayıs, haziran ve temmuz döneminde de ikinci ele olan talep devam edecektir. Diğer yandan, kurdaki artışın araç fiyatlarına yansıması nedeniyle 0 kilometre fiyatlarının bugünden yüzde 7-8 oranında daha yukarıda olacağını öngörmekteyiz. Sonuç olarak, ikinci elde yükselen fiyatların geri gelmeyeceğini, aksine belirli bir ölçüde artmaya devam edeceğini düşünüyoruz” dedi.
MOOV İLE KİRALAMA ARTTI
Dakikalık araç kiralama tarafında da oldukça yol kat ettiklerini dile getiren Emre Ayyıldız, bu tarafta gelecek gördüklerini ve yatırıma devam ettiklerini aktardı. Toplu taşıma kullanmak istemeyenlerin bu modeli tercih ettiğini ifade eden Ayyıldız MOOV by Garenta’dan bahsederek “Tüm süreç dijital olarak işlediği için paraya bile temas etmiyorsunuz ve aynı zamanda kendinizi izole ediyorsunuz. Mayıs başı itibarı ile kiralama sayılarına baktığımızda, sokağa çıkma yasağı olan günler dikkate alınmadığında kiralama oranının arttığını söyleyebiliriz. Hatta 11 Mayıs Pazartesi günü bu zamana kadar gerçekleştirdiğimiz en yüksek hafta içi günü kiralama hacmine ulaştık. Şu an için zarar ediyoruz ama iyi bir yola doğru ilerliyoruz” açıklamasını yaptı.
2010 MODEL VE ALTI BÜYÜMEYE AÇIK
Nisan ayında, 2019 yılına göre online ikinci el pazarı, 127 bin 252 adet satışla yüzde 11 küçüldü ve özellikle mart-nisan aylarında düşen satışlar, bayilerde net olarak hissedildi. Otomerkezi.net CEO’su Muhammed Ali Karakaş, normalleşme süreci ile birlikte bayram sonrasında pazarın yaralarının nispeten sarılacağını söyledi. Karakaş “Panik satışlar sebebiyle fiyatlarda yüzde 5-6 oranında düşüş söz konusu. Bu yüzden araç almak isteyen vatandaşlarımız için bugünler fırsat. Haziran sonu itibariyle fiyatlar yüzde 7-8 tekrar yükselecek” dedi. Pandemi sebebiyle insanların toplu taşıma araçlarını kullanmaktan çekinmeye başladığı ve şimdiye kadar hiç araç sahibi olmayanların bile artık araç sahibi olmayı düşündüğünü belirten Karakaş, daha uygun fiyat etiketine sahip 5-10 yaş arası otoya ilginin her geçen gün arttığını belirterek şöyle devam etti: “2010-2015 model arası B ve C segmenti araçlara ilgi artarak devam ediyor. Yedek parça, servis ve MTV gibi konularda taşıdıkları avantajlarla yürütme maliyeti daha düşük olan bu araçların yanı sıra 2010 model altı araç pazarı da orta vadede büyümeye açık.”
